Łódzki Szlak Konny - pętla zewnętrzna odcinek 15; Bogusławice - Swolszewice Małe

wtorek, 8 sierpnia 2023

Odcinek 15 jest częścią długiej na prawie 1500 km pętli zewnętrznej Łódzkiego Szlaku Konnego im. mjr. Henryka Dobrzańskiego „Hubala”, który obejmuje całe województwo łódzkie mierząc w sumie 1817 km.
Odcinek 15 prowadzi przez urozmaicone tereny leśno-rolne objęte ochroną Otuliny Sulejowskiego Parku Krajobrazowego, stanowiącego pozostałość dawnej Puszczy Pilickiej. Do interesujących walorów przyrodniczych należy zaliczyć również Zespół Przyrodniczo-Krajobrazowy „Groty Nagórzyckie” z wydrążonymi w piaskowcu grotami. Zgodnie z legendą miejsce to służyło jako kryjówka dla zbója Madeja. Obecnie Groty Nagórzyckie ze względów bezpieczeństwa można podziwiać jedynie z zewnątrz, trwają jednak prace związane z ich zabezpieczeniem i udostępnieniem dla turystów jako podziemnej trasy turystycznej.
Jednym z ważniejszych obiektów na szlaku jest Państwowe Stado Ogierów w Bogusławicach, które zostało założone w 1921 r., na potrzeby armii polskiej w starym majątku biskupów kujawskich. Znane jest w całej Polsce z hodowli ogierów. Na jego terenie znajduje się zabytkowy park dworski z początku XIX w. Na jego obszarze znajduje się 21 pomników przyrody. Centralnym punktem zabytkowego parku, powstałego w wyniku przekształcenia w XIX wieku pierwotnego parku przydworskiego jest budynek  pałacowy, którego wnętrza zdobią malowidła ścienne o tematyce hippicznej autorstwa Bohdana Kamińskiego. Pałac został zbudowany w połowie XIX wieku przez rezydującą w tutejszym majątku rodzinę dygnitarzy rosyjskich de Witte. Starsza, drewniana część budynku pochodzi z XVIII wieku. Innym ciekawym obiektem na terenie parku jest budynek biurowy zbudowany w końcu lat 30. XX wieku. Stał się siedzibą dyrekcji Państwowego Stada Ogierów.
Nieopodal Bogusławic znajduje się Wolbórz – jedna z najstarszych miejscowości w województwie łódzkim, który prawdopodobnie istniał już 4 tysięcy lat temu, a jego nazwa zmieniała się z biegiem lat (m.in. "Woybor", "Voibor", "Wojbor", "Olbórz", a w XVI w.
"Woyborz" i "Wolborz"). Pierwsza udokumentowana wzmianka o Wolborzu  pochodzi z 1065 r., a od 1136 r. znany był jako osada targowa i gród kasztelański. Kasztelania należała do biskupów kujawskich, a Wolbórz stał się ich drugą siedzibą. Z miastem związana jest postać Andrzeja Frycza Modrzewskiego. Prawa miejskie posiadał w latach 1273- 1870. Okres jego rozkwitu przypadł na XVI i poł. XVII w. Miasto wówczas posiadało ratusz na rynku, szpital, kilka browarów i młynów nad rzekami Wolbórką i Moszczanką, dwie kaplice i sześć kościołów. Do dnia dzisiejszego zachował się kościół pw. św. Mikołaja i dawny pałac biskupów kujawskich z barokowym parkiem geometrycznym z II poł. XVIII w., obiekty te są najcenniejszymi zabytkami Wolborza.
Kościół parafialny pw. św. Mikołaja został wybudowany prawdopodobnie w XV w. na miejscu pierwotnego kościoła jako jednonawowa świątynia w stylu gotyckim. W 1766 roku dokonano jego przebudowy. Obecny kościół jest trójnawowy z zachowanymi gotyckimi elementami. Znajduje się w centrum Wolborza przy Placu Jagiełły.
Zespół pałacowy w Wolborzu będący rezydencją biskupów kujawskich wybudowano w latach 1768-1773 wg projektu włoskiego architekta Franciszka Placidiego. Należy do najwspanialszych barokowych rezydencji w Polsce. Zespół składa się z pałacu, oficyn, pomieszczeń gospodarczych i kordegardy, dziedzińca paradnego oraz parku, który posiada jednoosiowy układ z aleją lipową prowadzącą do stawu. Park autorstwa tego samego architekta co pałac zaprojektowano na planie wydłużonego prostokąta (o wymiarach ok. 1200 x 120 m) o układzie jednoosiowym, opadający kilkoma tarasami z długim stawem, rozszerzonym na końcu. Po obu stronach osi rosły lipy w siedmiu rzędach, potęgując wrażenie przestrzenności ogrodu. Mimo późniejszych zniszczeń i zatarcia szczegółów ogólny układ parku pozostał czytelny do dzisiaj.
Będąc w Wolborzu warto zobaczyć także:
- Kaplice - św. Rocha z 1915 r. usytuowaną nad Wolbórką, św. Anny na cmentarzu parafialnym z lat 1886-87 i kapliczkę Czarneckiego tzw. „Szwedzką” prawdopodobnie z XVIII w.,
- Zabytkowe kamieniczki na rynku z XIX w.,
- Interesujące jest również zabytkowe założenie urbanistyczne starej części Wolborza w formie owalnicy pomiędzy dwiema rzekami  Moszczanką i Wolbórką.
Nieopodal szlaku konnego znajdują się ponadto dwa rezerwaty leśne:
- Lubiaszów, w którym zachowały się wielogatunkowe, stare drzewostany, w tym najcenniejsze w całej Polsce środkowej naturalne stanowiska jodły, kolekcja dwustuletnich dębów szypułkowych oraz grupa 140-letnich modrzewi polskich oraz innych gatunków drzew takich jak grab zwyczajny, lipa drobnolistna, dąb bezszypułkowy, klon jawor, brzoza brodawkowata, osika i inne.
- Meszcze, gdzie na uwagę i ochronę zasługują stare drzewa, zwłaszcza lipy drobnolistne oraz jawor, grab i dąb.
- Dla miłośników przyrody czekają tu ogromne kompleksy leśne zlokalizowane wzdłuż Zalewu Sulejowskiego, słynne wśród miłośników grzybobrań.
- Więcej informacji dotyczących atrakcji i infrastruktury na szlaku odnaleźć można na kartach informacyjnych.
Pełne bogactwo krajobrazowe szlaku ukazują zdjęcia lotnicze umieszczone w galerii w folderze „Szlak Pegaza”.

Dodatkowe informacje

  • Relacja szlaku: Bogusławice - Swolszewice Małe
  • Charakterystyka zagospodarowania turystycznego:

    Na odcinku 15 szlaku konnego, prowadzącego z Bogusławic do Swolszewic Małych znajdują się ośrodki jazdy konnej w Wolborzu, Goleszach oraz Kole, który jest Ośrodkiem Edukacji Ekologicznej. Najważniejszym ośrodkiem pozostaje Państwowe Stado Ogierów, znajdujące się w Bogusławicach.
    Pod względem zagospodarowania turystycznego teren od Wolborza do Swolszewic Małych można podzielić na dwie części. Północna to obszar typowo rolniczy, o stosunkowo nielicznej bazie noclegowej i gastronomicznej. Zdecydowanie inaczej wyglądają tereny leżące w sąsiedztwie Zalewu Sulejowskiego. Większymi miejscowościami turystycznymi są tutaj: Barkowice Mokre, Adamów czy Bronisławów. Natomiast najwięcej obiektów bazy turystycznej znajduje się w Swolszewicach Małych, leżących u północnego krańca zbiornika. Znajduje się tutaj szereg zróżnicowanych obiektów, w tym sporo ośrodków wypoczynkowych. Jednym z nich jest ośrodek "Borki" z bogatym zapleczem rekreacyjnym, słynący jako najlepszy w kraju kemping.
    Na odcinku szlaku konnego w Wolborzu znajdują  się obiekty z pokojami gościnnymi „Biały Koń” oraz pokoje w internacie Zespołu Szkół Rolniczych Kształcenia Ustawicznego w zespole pałacowym.
    W celu zapoznania się z pełną infrastrukturą turystyczną i specjalistyczną, zapraszamy do obejrzenia tematycznych map interaktywnych związanych z daną kartą.

  • Ciekawostki:

    Groty Nagórzyckie są efektem działalności człowieka, związanej z dawnym przemysłem. Tutaj w XVIII i XIX w. miejscowa ludność pozyskiwała surowiec (piasek) do wyrobu szkła. Wydrążone w ten sposób tunele i groty nazwane zostały Grotami Nagórzyckimi.
    Swolszewice Duże należały dawniej do biskupów kujawskich, a następnie na ich terenie znajdowała się osada leśna z jedyną w tej okolicy karczmą.
    Ciekawostką jest także fakt, że w miejscowości Bronisławów z Zalewu Sulejowskiego czerpana była woda dla miasta Łodzi. W latach 70., gdy zbiornik był oddawany do użytku, było to bardzo ważne źródło wody przede wszystkim dla zużywającego duże ilości tego surowca przemysłu lekkiego. Dzisiaj, przy mniejszym zapotrzebowaniu Łodzi i jej mieszkańców na wodę, ujęcie w Bronisławowie zostało wyłączone z eksploatacji (2007 r.). Woda z okolic Zalewu Sulejowskiego nadal jednak dociera do Łodzi - wokół zbiornika znajduje się szereg studni głębinowych, działa również ujęcie powierzchniowe na rzece Pilicy (w Tomaszowie Mazowieckim), łącznie dające ok. 15 % zapotrzebowania dla Łodzi.

  • Atrakcje kulturowe, przyrodnicze i krajobrazowe szlaku:

    900x600_atrakcje_23.jpg

Czytany 174 razy