lodzkie.pl

W rok 2025, którego Władysław Reymont jest patronem, samorząd województwa łódzkiego wchodzi konkursem. Można się ubiegać o pieniądze na działania promujące postać i twórczość noblisty.

30 grudnia rozpoczął się nabór wniosków o dotacje na działania promujące dorobek literacki Władysława Reymonta, ale także Stefana Żeromskiego.

- W 2025 roku przypada setna rocznica śmierci pisarzy. Celem konkursu jest prezentacja sylwetek i dorobku artystycznego obu autorów - mówi Małgorzata Kania, dyrektor Departamentu Kultury Urzędu Marszałkowskiego.

Przypomnijmy, że Władysław Reymont jest także jednym z patronów roku 2025, obok Marii Pawlikowskiej Jasnorzewskiej, księdza profesora Józefa Tischnera i reżysera Wojciecha Jerzego Hasa. Tak zdecydował Senat RP.

- Jeśli przejrzy się biografię Władysława Reymonta, można postawić tezę, że nie ma wśród polskich województw takiego, które miałoby większe prawo, niż Łódzkie, do twierdzenia, że to nasz pisarz, nasz noblista - mówi Joanna Skrzydlewska, marszałek województwa łódzkiego.

Reymont urodził się w Kobielach Wielkich, w pobliżu Radomska. W naszym województwie, wychował się i pracował. Na szlaku Reymonta są m.in.: Gidle, Kobiele Wielkie, Tuszyn, Rogów, Będków, Piotrków Trybunalski, Skierniewice. W Łódzkiem przyszły noblista rozpoczął karierę literacką, a miejsca, w których przebywał, miały znaczący wpływ na jego literaturę. Najważniejsze tytuły w jego twórczości „Ziemia obiecana” i „Chłopi” zainspirowane zostały jego pobytem w Łodzi i w Lipcach pod Łowiczem, nazywanych dziś Reymontowskimi.

- Chcemy, aby zainteresowanie Reymontem, które obserwujemy w ostatnich latach, jeszcze się wzmogło. To promocja dobrej, uznanej na świecie literatury, ale także szansa na promocję naszego województwa. Na przyciągnięcie do nas turystów, którzy chcieliby podążyć szlakiem Reymonta po Łódzkiem - dodaje marszałek Joanna Skrzydlewska.

Wnioski o pieniądze mogą składać organizacje pozarządowe, w tym fundacje i stowarzyszenia. W puli jest 300 tysięcy złotych. Maksymalna kwota dotacji wynosi 40 tys. zł. Wymagany udział własny to 10 procent kosztów realizacji zadania. Oferty można składać do 30 stycznia 2025 roku.

aa

Wystąpią soliści Teatru Wielkiego w Łodzi oraz artyści chóru, baletu i orkiestry. Zapraszamy na koncert sylwestrowo-noworoczny „Alma Española”. W programie ogniste hiszpańskie nuty.

Łódź od Madrytu dzieli prawie 2800 km. Jednak żeby poczuć urok hiszpańskiej fiest, nie trzeba przemierzać gór. Wystarczy wybrać się do Teatru Wielkiego w Łodzi. „Alma Española”, czyli hiszpańska dusza, to ognisty koncert oparty na fragmentach znanych oper, których akcja toczy się w Hiszpanii: „Carmen”, „Cyrulik sewilski”. Nie zabraknie też utworów inspirowanych hiszpańskim folklorem, zwłaszcza tradycyjnymi hiszpańskimi tańcami. Ten starannie skomponowany program zostanie wykonany przez solistów, a także artystów chóru (na zdjęciu), baletu i orkiestry Teatru Wielkiego w Łodzi pod batutą Marcina Mirowskiego. Koncert będzie pełen utworów klasycznych, ale przygotowane zostały także niespodzianki. Goście koncertu dowiedzą się, między innymi, co łączy operę z klubami piłkarskimi Real Madryt i FC Barcelona.

31 grudnia koncert został zaplanowany na godzinę 17.00 - są jeszcze ostatnie bilety, oraz 20.30 (wyprzedane). Ale na hiszpańską duszę można się także wybrać w weekend – 4 i 5 stycznia o godz. 18.30.

Fot. Joanna Miklaszewska

Na realizację inwestycji drogowych w województwie łódzkim w  2025 roku zaplanowano  325 mln zł; powstaną dobre jezdnie, a  stare i  zniszczone drogi zyskają nową, bezpieczną nawierzchnię. Nowy rok to również kontynuacja  kilkunastu  inwestycji  rozpoczętych  w 2024 r., największą z nich jest  budowa wschodniej obwodnicy Bełchatowa. Wartość  tego zadania to blisko 146 mln zł, z czego 61 mln pochodzi z Rządowego Funduszu Rozwoju Dróg. Inwestycja obejmuje budowę 8 km nowej trasy w ramach DW 484, budowę chodników, drogi  rowerowej, kanalizacji, oświetlenia, zatok autobusowych, zjazdów, przejść dla zwierząt, ekranów akustycznych i rozbudowę skrzyżowań. 

W 2025 roku rozpocznie się także sześć  inwestycji drogowych, w tym dwie duże, takie jak:  rozbudowa drogi wojewódzkiej nr 484 na odcinku Zelów - Bełchatów - II etap oraz  rozbudowa drogi wojewódzkiej nr 482 na odcinku przejścia przez Zduńską Wolę. Zakres robót obejmuje  budowę 4 km nowej drogi, 5 rond, budowę chodników, budowę odwodnienia kanalizacji deszczowej, zjazdów, oświetlenia, budowę dróg rowerowych. Na to zadanie zostanie przeznaczonych 125 mln zł z dofinansowaniem z  Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego  wynoszącym  103 mln zł. Ponadto zaplanowano inwestycję związaną z rozbudową drogi wojewódzkiej Nr 473 na odcinku Łask-Teodory, na drodze 473 będzie także rozbudowana  droga wojewódzka w Rusocinach. Na liście jest także rozbudowa drogi wojewódzkiej Nr 481. Kontynuowane będą także prace drogowe przy rozbudowie drogi wojewódzkiej Nr 784 w miejscowości Ciężkowice w powiecie radomszczańskim. Tu trwa budowa 1 km drogi,  powstaną także nowe zjazdy i rozbudowane będą  skrzyżowania. Dzięki rozbudowie drogi wojewódzkiej, zostanie stworzone dogodne połączenie komunikacyjne , które zapewni większą mobilność mieszkańców oraz podniesie atrakcyjność inwestycyjną regionu.  W ramach  inwestycji Zarząd Dróg Wojewódzkich w Łodzi będzie  kontynuował poprawę bezpieczeństwa na 12 drogach wojewódzkich poprzez przebudowę i budowę chodników dla pieszych oraz budowę  dróg  rowerowych.   

I choć wszystkie prace drogowe są uciążliwe zarówno dla mieszkańców, jak i dla kierowców, to pomimo tego i tak inwestycje drogowe przez wszystkie strony są mocno wyczekiwane. Z pewnością w 2025 roku  mieszkańcy Zduńskiej Woli muszą liczyć się z utrudnieniami, gdyż ruszy tu wspomniana rozbudowa  drogi wojewódzkiej  Nr 482, w tym budowa  rond w pięciu  lokalizacjach miasta przy ulicach:   Łaska-Ceramiczna, Bema - Łaska-Łódzka, Łódzka – Konwaliowa -Struga, Łódzka – Spacerowa – Moniuszki oraz Łódzka – Kilińskiego.

Zakres prac drogowych obejmuje także budowę miejsca do ważenia pojazdów przez Inspektorat Transportu Drogowego   przy skrzyżowaniu z ul. Moniuszki i ul. Spacerową oraz budowę  ekranu akustycznego o  długości 38 m,  wysokiego na 3.5 m na rondzie ul. Łódzkiej -Łaskiej- Bema. Inwestycja drogowa będzie prowadzana przy utrzymaniu ruchu, przejazd aut  odbywać się będzie  wahadłowo; natomiast dla samochodów tranzytowych przewidziany jest objazd  trasą Sieradz- Rososzyca- Szadek - Łask

Inwestycja zakłada także budowę sieci kanalizacji sanitarnej w ulicy Łaskiej, na odcinku od ulicy Bema do ulicy Karsznickiej. Wyczekiwane prace  nie będą łatwe do przeprowadzenia z uwagi na fakt, że będą przebiegać w mieście gdzie występuje gęsta zabudowa mieszkaniowa i usługowa  oraz występuje duża ilość kolizji z istniejącymi sieciami energetycznymi, kanalizacyjnymi, wodociągowymi, teletechnicznymi. Jednak drogowcy postarają się aby wszystko przebiegało sprawnie i nie było zbyt uciążliwe dla kierowców oraz pieszych.  Rok 2025 będzie  też dobry dla mieszkańców Bełchatowa, bo pod jego koniec zakończą się  prace przy  budowie wschodniej  obwodnicy miasta, efekty tej inwestycji są już jednak dla mieszkańców  doskonale widoczne, a część dróg przejezdna.

Wschodnia obwodnica Bełchatowa  zacznie się na ulicach Świętojańskiej i Radomszczańskiej, dalej poprowadzi do skrzyżowania z ul. Czyżewskiego, stamtąd dojedziemy do węzła w Dobrzelowie, gdzie trasa połączy się z obwodnicą północną. Prace drogowe posuwają się systematycznie do przodu i cieszą mieszkańców miasta, którzy liczą na mniejszy ruch i  wyprowadzenie tranzytu na obwodnicę Bełchatowa  już w nadchodzącym  2025 r.

Kościół w Mileszkach, Kaplica Scheiblera w Łodzi, Pałac Herbsta czy Parowozowna w Skierniewicach. To tylko niektóre zabytki, które odzyskują dawny blask dzięki wsparciu Urzędu Marszałkowskiego. W kończącym się roku na program „Łódzkie ratuje zabytki” przeznaczono rekordową kwotę 13 mln zł. Dzięki dotacjom z budżetu województwa łódzkiego odnowione zostały 94 zabytkowe obiekty na terenie Łódzkiego.

Województwo łódzkie jest regionem bogatym w zabytki, które odzwierciedlają zarówno jego historię, jak i rozwój przemysłowy, społeczny i kulturalny. Region ten, choć często kojarzony z przemysłową tradycją Łodzi, posiada także wiele cennych obiektów związanych z historią, architekturą oraz sztuką. Zabytki województwa łódzkiego to nie tylko monumentalne budowle, ale także perełki przemysłowego dziedzictwa, pałace, dwory, kościoły, a także naturalne krajobrazy i obiekty związane z historią ludzką.

Jednym z przykładów zabytków remontowanych przy wsparciu programu jest kościół Świętego Wawrzyńca w Kutnie. To jeden z najważniejszych zabytków w tym mieście, mający ogromne znaczenie zarówno religijne, jak i historyczne. Jego historia sięga końca wieku XIX, a architektura oraz wnętrze odzwierciedlają zmiany zachodzące w sztuce i kulturze przez wieki. To trzeci kościół, który stoi na tym miejscu od 1301 roku. Dzięki dotacji z Urzędu Marszałkowskiego Województwa Łódzkiego przeprowadzone zostały prace konserwatorskie kamiennej posadzki i zabytkowych schodów wejściowych do kościoła.

- Przez dobrze ponad wiek, schody, które są wykonane z potężnych kamieni, zaczęły się rozsuwać i pękać. Stało się to nie tylko nieestetyczne, ale też niebezpieczne. Elementy schodów w części zostały wymienione i ułożone na nowo - mówi ksiądz Jerzy Swędrowski, proboszcz parafii świętego Wawrzyńca w Kutnie.
Samorząd województwa na prace konserwatorskie i renowacyjne w kutnowskiej świątyni do tej pory przekazał ponad 416 tysięcy złotych.

W Mileszkach natomiast praktycznie od nowa budowany jest kościół, który spłonął w 2015 roku. Do tej pory odbudowa kościoła pochłonęła ponad 5 milionów złotych. Złożyły się na to pieniądze z odszkodowania, składek wiernych, nie tylko z archidiecezji łódzkiej, ale całej Polski. Wsparcia finansowego udzielił Urząd Marszałkowski Województwa Łódzkiego.
- Gdy dziś parzę na kościół czuje satysfakcję i niedosyt – mówi ksiądz ks. Roman Kurzdym, proboszcz parafii. Satysfakcję z tego powodu, że jest już tak dużo zrobione. Z zewnątrz wygląda to tak, jakby kościół był już prawie skończony. Niedosyt, bo w środku mamy jeszcze bardzo, bardzo dużo do zrobienia.

Kościół pod wezwaniem św. Doroty wybudowany został w 1766 roku. XVIII-wieczna świątynia była jednym z najcenniejszych i najstarszych zabytków województwa. Odbudowany kościół ma być możliwie wierną rekonstrukcją drewnianej świątyni z XVIII w. Uroczysta konsekracja odbudowanej świątyni, jak informuje ksiądz Roman Kurzdym, planowana jest na koniec sierpnia 2025 roku, dziesięć lat po pożarze.

Tegoroczna edycja konkursu cieszyła się bardzo dużym zainteresowaniem, a maksymalna wysokość dotacji wyniosła 150 tys. zł.  Z funduszy mógł skorzystać każdy, kto posiada zabytek wpisany do rejestru zabytków województwa łódzkiego.

na zdjęciu: Remont podjazdu pod pałac w Nieborowie

W dotychczasowych 21 edycjach konkursu przyznano łącznie 981 dotacji na łączną kwotę ponad 69 milionów złotych. Wśród obiektów, w których odnowieniu uczestniczyło Województwo Łódzkie poprzez udzielone dotacje można wymienić Archikolegiatę w Tumie, Bazylikę w Studziannie-Poświętnem, Kościół parafialny w Sulejowie-Podklasztorzu, drewniany kościół w Korczewie, Kościół Farny w Piotrkowie Trybunalskim, Parowozownię w Skierniewicach, Muzeum w Oporowie, Muzeum w Nieborowie i Arkadii, Młyn w Ldzaniu-Talarze, Politechnikę Łódzką, Katedrę Łódzką czy Pałac Herbsta w Łodzi.

Na zdjęciach świątynie i obiekty, które zostały poddane renowacji w ramach programu "Łódzkie ratuje zabytki"

bg.