Na przełomie marca i kwietnia Urząd Marszałkowski Województwa Łódzkiego ogłosił Konkurs plastyczny na pracę promującą ekologiczne środki transportu w województwie łódzkim w ramach projektu „Kolej na szkoły – szkoły na kolej”, którego celem jest promocja ekologicznych środków transportu, w ramach kampanii Europejskiego Tygodnia Zrównoważonego Transportu (ETZT).
Konkurs skierowany był do uczniów szkół podstawowych z Tomaszowa Mazowieckiego i Łodzi.
Nagrodami w Konkursie dla laureatów z Tomaszowa Mazowieckiego miał być przejazd promocyjny koleją na trasie Tomaszów Mazowiecki – Łódź Fabryczna – Tomaszów Mazowiecki w dniu 6 czerwca 2020 r. połączony ze zwiedzaniem Dworca Kolejowego Łódź Fabryczna i wizytą w Centrum Nauki i Techniki EC 1 w Łodzi wraz ze zwiedzaniem i uczestniczeniem w pokazach oraz prelekcja na temat zrównoważonego transportu, podnosząca świadomość uczestników w sferze efektywnej komunikacji i wpływu pojazdów na środowisko, dla laureatów z Łodzi przejazd promocyjny koleją na trasie Łódź Fabryczna - Rogów - Łódź Fabryczna w dniu 5 września 2020 r. a następnie przejazd pociągiem Wąskotorowej Kolei Rogowskiej na odcinku Rogów osobowy - Jeżów wraz z możliwością jazdy drezynami ręcznymi, a ponadto ognisko z pieczeniem kiełbasek, zwiedzanie ekspozycji taboru i izby muzealnej Kolei Wąskotorowej w Rogowie oraz prelekcja na temat zrównoważonego transportu, podnosząca świadomość uczestników w sferze efektywnej komunikacji i wpływu pojazdów na środowisko.
W związku z sytuacją epidemiczną Organizator konkursu zmuszony był do odwolania zaplanowanych wycieczek. a w ramach nagród wręczone uczniazosały nagrody rzeczowe w postaci gadżetów związanych z Województwem Łódzkim.
„Zarząd Województwa Łódzkiego uchwałą nr 600/20 z dnia 26 czerwca 2020 r. rozstrzygnął drugi otwarty konkurs ofert na realizację zadań publicznych Województwa Łódzkiego z zakresu turystyki i krajoznawstwa w 2020 r. Wyniki konkursu znajdują się w załącznikach nr 1, 2, 3 do ww. uchwały.”
1 dzień: Łowicz + Maurzyce + Sromów + Nieborów + Arkadia
Pierwsze skojarzenie z Łowiczem i okolicami? Na pewno folklor z barwnymi strojami, wycinankami i tradycyjnymi zwyczajami, jak choćby procesją Bożego Ciała. Okrywanie tego regionu najlepiej zacząć od samego historycznego Łowicza, o którym dawniej mówiono jako o drugiej stolicy Polski. W miejscowej katedrze pochowanych jest aż 12 prymasów, a sama świątynia to piękne połączenie gotyku z barokiem. Przy Starym Rynku znajduje się jeszcze gmach dawnego kolegium misjonarskiego, dziś muzeum. Jest tu ekspozycja historyczna i etnograficzna, ale koniecznie trzeba zajrzeć do kaplicy św. Karola Boromeusza, uznawanej za jeden z najlepszych przykładów baroku w Polsce. A skoro etnografia, to na dziedzińcu muzealnym mieści się niewielki skansen. Wracając na rynek, warto odnaleźć tu miejscowy bulwar sław, czyli Aleję Gwiozd... Dla wytrwałych zostaje jeszcze nietypowy trójkątny rynek (Nowy Rynek) oraz jedyne w kraju Muzeum Guzików.
Zainteresowani folklorem powinni odwiedzić skansen w Maurzycach położony kilka kilometrów od Łowicza oraz Muzeum Ludowe Rodziny Brzozowskich.
Będąc w Łowiczu, zdecydowanie nie można pominąć jeszcze dwóch miejscowości położonych w pobliżu: Nieborowa i Arkadii. W tej pierwszej znajduje się pałac rodziny Radziwiłłów, jedna z nielicznych tak dobrze zachowanych magnackich rezydencji w Polsce. Dziś jest to oddział Muzeum Narodowego, a największe wrażenie może robić klatka schodowa wyłożona holenderskimi kaflami (każdy inny!), czy majestatyczna biblioteka z dwoma globusami z XVII w. W Arkadii zaś przetrwał romantyczny park pełen tajemniczych budowli w pięknej parkowej scenerii.
>>>TUTAJ możecie zobaczyć wycieczkę na mapie<<<
2 dzień: Łęczyca + Tum + Ozorków + Zgierz
Łęczyca to miasto o długiej historii. Nad centrum góruje zamek wybudowany przez Kazimierza Wielkiego, dziś muzeum. Warto też wejść na zamkową wieżę – widać stąd panoramę całego miasta – w tym dwie hałdy oraz wieżę... szybu górniczego. To pamiątka po miejscowej kopalni rud żelaza. Dostrzec z góry można również monumentalną romańską kolegiatę w Tumie. Po spacerze po centrum Łęczycy (koniecznie trzeba stanąć przed bramą dawnego więzienia - to tu powstawały ujęcia z wychodzącym z zakładu karnego Henrykiem Kwinto, bohaterem "Vabanku") warto skierować się na wschód, do Tumu właśnie. W kolegiacie jeden z najważniejszych detali to piękny, bogato rzeźbiony portal. Dla miłośników legend jest tu nie lada gratka – ślad czarciej łapy na jednej ze ścian... Po sąsiedzku ze świątynią warto także obejrzeć bardzo dobrze zachowane grodzisko, na którym powstała dzisiejsza Łęczyca, a także skansen w Kwiatkówku. Zwłaszcza miłośnicy techniki będą mieli tu co oglądać – oprócz zabytkowego wiatraka jest także jedyna dostępna w regionie do zwiedzania olejarnia.
Po drodze z Łęczycy do Łodzi leży Ozorków, miasto raczej niekojarzone z turystyką. Tymczasem warto zrobić tu przystanek i poznać miejscowe zabytki. Ozorków rozwinął się w początkach XIX w. jako jedna z pierwszych osad przemysłowych w Polsce. Dziś można tu obejrzeć kilka pałaców fabrykanckich, fabryk, a także ciekawy kościół ewangelicki i cmentarz tego wyznania. Dla osób zainteresowanych historią Łodzi ciekawostką będzie fakt, że najbogatszy łódzki fabrykant, Karol Scheibler właśnie w Ozorkowie zaczynał swój polski etap kariery zawodowej, tu też poznał swoją przyszłą żonę. Dziś znaleźć można tu sporo śladów po tej rodzinie.
Ostatnim przystankiem przed Łodzią powinien być Zgierz. Znajduje się tu jeden z zaledwie trzech parków kulturowych w województwie – Miasto Tkaczy. W centrum Zgierza zachowało się kilkadziesiąt historycznych domów tkaczy. Kilkanaście z nich tworzy zwartą zabudowę przy ul. Narutowicza i Rembowskiego, oddając klimat osady przemysłowej sprzed blisko 200 lat. Będąc w Zgierzu, trzeba również koniecznie zajrzeć do miejscowego Zakładu Kąpielowego. To jeden z najstarszych w Polsce krytych basenów, dziś wyglądający niemal identycznie jak przed 90 laty. Najlepiej zabrać ze sobą kostium kąpielowy, bo basen do dziś jest czynny.
>>>TUTAJ możecie zobaczyć wycieczkę na mapie<<<
3 dzień: Krośniewice + Kutno + Oporów + Dobrzelin
Jeszcze 10 lat temu jedno z najważniejszych skrzyżowań drogowych w kraju znajdowało się w Krośniewicach – tu spotykały się drogi krajowe nr 1 i 2. Dziś warto tu zajrzeć, żeby poznać miejscowe zabytki i historię. Zachowała się tu największa w kraju stacja kolei wąskotorowej, z bogatym zapleczem technicznym oraz kolekcją taboru. Można jedynie żałować, że pociągi już tu nie kursują. W Krośniewicach znajduje się również zabytkowy pałac, należący w przeszłości do Rajmunda Rembielińskiego, jednego z ojców założycieli przemysłowej Łodzi. A jest jeszcze muzeum i dawna synagoga...
Podobnie jak Krośniewice, również Kutno ma sporo do zaoferowania turystom. Przy rynku zachował się tu Pałac Saski. Dziś warto to miejsce obejrzeć przede wszystkim ze względu na jego historię – to jedyny z zachowanych pałaców pocztowych łączących Warszawę z Dreznem za panowania królów z dynastii Sasów. Po planowanej obecnie renowacji budynek ma odzyskać dawną świetność i służyć jako siedziba muzeum. Inne warte odwiedzenia miejsca w Kutnie to: zabytkowy dworzec, dawny dom dochodowy straży ogniowej z początku XX w. czy park z pałacem Gierałty - w parku znajduje się niegdysiejsza kaplica grobowa, dziś stanowiąca siedzibę niewielkiego Muzeum Bitwy nad Bzurą. Najlepszym momentem na wizytę w Kutnie jest coroczne Święto Róży, odbywające się we wrześniu.
Z Kutna blisko już do Oporowa, jednego z najlepiej zachowanych średniowiecznych zamków prywatnych w Polsce. Mieści się tu muzeum z bogatym oryginalnym wyposażeniem rezydencji. Z pałacem sąsiaduje zabytkowy klasztor, a oba obiekty łączy pewna legenda...
Okolice Kutna to dawniej jeden z „najsłodszych” regionów w kraju – w powiecie działało dawniej nawet do 10 cukrowni. Dziś po większości pozostały zabudowania pełniące inne funkcje, oryginalny profil produkcji kontynuowany jest tylko w Dobrzelinie. Najlepiej odwiedzić tę miejscowość w trakcie tzw. kampanii buraczanej, trwającej od września do początku grudnia. Już kilka kilometrów od wsi wyczuć można bardzo charakterystyczny zapach towarzyszący produkcji cukru (to efekt mieszania gotującego się soku buraczanego z... kamieniem wapiennym). Zachowały się tu historyczne budynki samej cukrowni, ale także całe osiedle towarzyszące fabryce – domy dla robotników oraz szkoła.
>>>TUTAJ możecie zobaczyć wycieczkę na mapie<<<
Zdjęcie 1 - Pałac Gierałty w Kutnie
Zdjęcie 2 - Skansen - Łęczycka Zagroda Chłopska w Kwiatkówku, autor: J. Ziółkowski
Zdjęcie 3 - Cukrownia w Dobrzelinie
Zdjęcie 4 - Muzeum Ludowe Rodziny Brzozowskich w Sromowie
Zdjęcie 5 - Zamek Królewski
Zdjęcie 6 - Bazylika katedralna Wniebowstąpienia NMP w Łowiczu
Zdjęcie 7 - Zamek Oporowskich, autor: P. Wojtyczka
Zdjęcie 8 - Skansen Ziemi Łowickiej w Maurzycach
1 dzień: Piotrków + Sulejów
Które z miast regionu (oczywiście poza Łodzią) jest najbardziej „filmowe”? Piotrków Trybunalski! Realizowano tu zdjęcia do ponad 40 filmów i seriali, gościł tu nawet amerykański gwiazdor Robin Williams, pracując nad "Jakubem kłamcą" w reż. Petera Kassovitza. Nieprzypadkowo to właśnie piotrkowskie centrum upodobali sobie filmowcy. To jedna z najlepiej zachowanych starówek w Polsce, od kilku lat sukcesywnie odnawiana. Z okresu rozbiorów, gdy Piotrków był siedzibą guberni, pochodzi cały zespół okazałych gmachów przeznaczonych dla carskich urzędników, w tym monumentalny Pałac Sprawiedliwości z początku XX w. Do tego dochodzi ciekawy zamek królewski (w formie kamienicy), gdzie dziś mieści się muzeum, dworzec kolejowy z czasów Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej, synagoga, cerkiew czy zespół historycznych cmentarzy wielowyznaniowych. Mało? Po zwiedzeniu wszystkich zabytków można jeszcze odbyć spacer wyznaczonym szlakiem filmowym i przysiąść na ławeczce Kwinty (to w Piotrkowie był dom bankowy Kramera!). A na deser najlepsza będzie wizyta w Centrum Edukacji Browarniczej. Można tu nabyć produkty miejscowego browaru rzemieślniczego, ale także poznać proces produkcji piwa i historię piotrkowskiego browarnictwa.
Dawniej z Piotrkowa do kolejnego punktu na trasie wycieczki, czyli Sulejowa, można było dojechać kolejką wąskotorową. Dziś jedynymi śladami po niej są dawne budynki stacji przy drodze łączącej oba miasta. Za to sam Sulejów warto odwiedzić przede wszystkim ze względu na znajdujące się tu dawne opactwo cysterskie w Podklasztorzu. Powstało w XIII w., stanowiło obiekt obronny, z romańskim kościołem w sercu całego kompleksu. Do dziś zachował się niemal kompletnie cały zespół zabudowy – w części historycznych budynków działa dziś hotel, ale jest również niewielkie muzeum. Zdecydowanie warto zajrzeć do wnętrza świątyni. Surową romańską architekturę uzupełnia barokowe wyposażenie z jednymi z najstarszych czynnych prospektów organowych. Będąc tu, na pewno warto także odbyć spacer nad pobliską Pilicę, a może również udać się kilka kilometrów dalej, nad Zalew Sulejowski.
>>>TUTAJ możecie zobaczyć wycieczkę na mapie<<<
2 dzień: Bełchatów + Moszczenica + Pabianice
Wizyta w najbogatszej gminie w Polsce? Czemu nie? Przez szereg lat na przełomie XX i XXI w. w czołówce gmin z najwyższymi dochodami znajdował się Kleszczów położony na południe od Bełchatowa. To na terenie tej gminy znajduje się największa kopalnia odkrywkowa w Polsce, Kopalnia Bełchatów. Najlepiej obejrzeć całe wyrobisko z tarasu widokowego znajdującego się przy szkole w Kleszczowie. Mimo że wydobycie węgla w tym miejscu ma się zakończyć już w 2020 r., to przez kolejnych kilkanaście lat prowadzony będzie tu proces rekultywacji terenu, warto więc będzie cały czas to miejsce odwiedzać aby obserwować zmiany.
Na pewno już teraz warto po wizycie w Kleszczowie skierować się do Bełchatowa na ekspozycję Giganty Mocy. Dowiedzieć się tu można skąd w tych okolicach wziął się węgiel brunatny, a także jak wygląda jego wydobycie i spalanie w celu produkcji energii elektrycznej.
Resztę dnia warto poświęcić na odwiedzenie jeszcze dwóch miejsc związanych z przemysłem, ale w tym bardziej historycznym wydaniu. W Moszczenicy na przełomie XIX i XX w. powstała duża fabryka włókiennicza rodziny Enderów. Tym co najciekawsze, jest tu osiedle robotnicze towarzyszące zakładowi. Wygląda bardzo podobnie jak łódzkie famuły na Księżym Młynie czy śląskie familoki.
Z kolei do Pabianic warto zajrzeć przede wszystkim ze względu na historyczne fabryki. Nad rzeką Dobrzynką znaleźć można cały kompleks dawnych zabudowań, dziś m.in. zaadaptowanych na hotel. Fabryce rodziny Kruschów i Enderów przy ul. Zamkowej towarzyszą pałac i okazały budynek administracji. Do tego zachował się tu cały kompleks zabudowy mieszkalnej z XIX i XX w., w tym kościół ewangelicki. O dawniejszej historii Pabianic przypominają położone na Starym Mieście: renesansowy kościół oraz dwór obronny biskupów krakowskich, dziś muzeum.
>>>TUTAJ możecie zobaczyć wycieczkę na mapie<<<
3 dzień: okolice Przedborza i Radomska
Przedbórz to jedno z mniejszych miast województwa, które można potraktować jako bramę do tzw. Pasma Przedborsko-Małogoskiego, pasma wzgórz stanowiących przedłużenie Gór Świętokrzyskich. Miłośnicy wędrówek górskimi szlakami mogą tu zdobyć najwyższe naturalne wzniesienie regionu – Fajną Rybę. To co prawda „tylko” 347 metrów n.p.m., ale widoki na okolicę są stąd bardzo okazałe. Warto także wybrać się na niewiele niższą Górę Chełmo (323 m), położoną na drugim brzegu Pilicy. Wzniesienie to objęte jest ochroną rezerwatową, a oprócz starego drzewostanu, na jego szczycie zachowały się ślady średniowiecznego grodziska. Z kolei na północ od Góry Chełmo znaleźć można kolejne pojedyncze wzniesienie – Bąkową Górę (282 m). Tu, oprócz malowniczych widoków, można obejrzeć ruiny zamku oraz dwór Małachowskich.
Inne doznania zapewni wizyta w Gidlach, położonych na południe od Radomska. To ważny ośrodek pielgrzymkowy, a przedmiotem szczególnego kultu jest tu niewielka figura Matki Boskiej. Oprócz barokowego sanktuarium warto także obejrzeć jeden z nielicznych w centralnej Polsce kościołów z tzw. sobotami.
Fani twórczości Tadeusza i Stanisława Różewiczów powinni odwiedzić Radomsko, gdzie poeta i reżyser przyszli na świat (punkt obowiązkowy to dawne kino Kinema, które obaj wspominali z sentymentem, o czym świadczy nawet mówiący o nim film dokumentalny). Oczywiście najlepiej wizytę taką zaplanować na czas Różewicz Open Festiwal. Dodatkowo w Radomsku warto zajrzeć na cmentarz żydowski, jeden z lepiej zachowanych w regionie.
Z kolei miłośnicy twórczości Władysława Reymonta mogą odwiedzić położone niedaleko Kobiele Wielkie – miejsce urodzenia pisarza.
>>>TUTAJ możecie zobaczyć wycieczkę na mapie<<<
Zdjęcie 1 - Pokój Reymonta w GOK-u w Kobielach Wielkich, autor: P. Wypych
Zdjęcie 2 - Bazylika Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Gidlach
Zdjęcie 3 - PGE Giganty Mocy w Bełchatowie
Zdjęcie 4 - Skate Park w Bełchatowie
Zdjęcie 5 - Stare Miasto w Piotrkowie Trybunalskim
Zdjęcie 6 - Opactwo cystersów w Sulejowie, autor: P. Wypych
Zdjęcie 7 - Pałac Enderów w Pabianicach
Zdjęcie 8 - Dwór obronny kapituły krakowskiej w Pabianicach - Muzeum Regionalne
Zdjęcie 9 - Zalew Sulejowski, autor: P. Wypych