W dobie globalizacji i powszechnej dostępności dóbr zauważyć można coraz intensywniejsze próby powrotu do korzeni, które są źródłem odmienności, stanowiącym o naszej bogatej kulturze. Unia Europejska stanowi mozaikę kulturową, na którą składa się nie tylko odrębność państw ale przede wszystkim wielka różnorodność poszczególnych regionów i środowisk lokalnych. To bogactwo Europy bardzo dobrze jest widoczne w dziedzictwie kulinarnym poszczególnych regionów. W związku z rozrastającym się szybko w całej Unii Europejskiej gronem konsumentów zainteresowanych kupnem żywności produkowanej w sposób tradycyjny o wysokich walorach jakościowych i smakowych, naszym zadaniem jest zbudowanie rynku produktów, który te wymagania zaspokoi, dając zadowolenie konsumentom oraz zatrudnienie i zyski producentom. Zróżnicowane warunki klimatyczne, znikoma chemizacja rolnictwa oraz kultywowane, tradycyjne metody przetwórstwa dają Polsce szansę na zajęcie prestiżowego miejsca wśród liderów rynku żywności wysokiej jakości.

Wytwarzanie produktów lokalnych, tradycyjnych i regionalnych:
• pozwala na zróżnicowanie działalności gospodarczej, co wspomaga rozwój obszarów wiejskich
• zapobiega wyludnianiu się tych obszarów i ich marginalizacji poprzez umożliwienie ich mieszkańcom zarobkowania we własnym środowisku
• integruje środowisko, umacnia poczucie inności, wyjątkowości
• ma istotny wpływ na podnoszenie atrakcyjności regionu, stanowi o jego oryginalności i niepowtarzalności.
Zidentyfikowanie i promocja produktu lokalnego, tradycyjnego czy regionalnego przynosi więc korzyści producentowi, jego środowisku lokalnemu ale także całemu regionowi.

Historia sprawiła, że Województwo Łódzkie jest tyglem kulturowym, w którym wymieszane zostały tradycje, także kulinarne, kilku narodowości. Chcąc wykorzystać niszę na rynku produktów żywnościowych musimy jak najszybciej zidentyfikować nasze produkty lokalne, tradycyjne i regionalne i promując je, przekonać potencjalnych konsumentów z całej zjednoczonej Europy o tym, że są wyjątkowe i niepowtarzalne.

Identyfikacja charakterystycznych dla naszego regionu produktów żywnościowych:
• wpłynie na podniesienie świadomości regionalnej społeczeństwa
• da niepowtarzalną szansę wyróżnienia się naszego regionu wśród pozostałych regionów kraju i Unii Europejskiej
• utrwali korzystny obraz regionu
• umożliwi wyłonienie chociaż jednego produktu, który stanie się marką naszego województwa.
W obecnych czasach posiadanie silnej marki jest niezmiernie ważne. Moc marki przenosi się bowiem na wszystko co z danego regionu pochodzi od spraw związanych z kulturą poprzez turystykę po gospodarkę i atrakcyjność inwestycyjną. To właśnie wartość dodana, która płynie z marki pomnaża wartość produktu, usługi, osoby czy miejsca, którego dotyczy.

Produkty lokalne
to wysokiej jakości płody, wyroby, przetwory, ściśle związane z wąsko rozumianym terenem (np. doliną rzeki, osadą, paroma, blisko siebie położonymi wsiami). Produkty lokalne stanowią element tożsamości społeczności lokalnej, wytwarzane są w sposób naturalny, przyjazny środowisku z surowców pochodzących z najbliższego otoczenia, najczęściej wytwarzane na potrzeby własne lub na imprezy o zasięgu lokalnym. Produkty takie mogą być również sprzedawane. Strefa sprzedaży jest jednak ograniczona i najczęściej jest to sprzedaż bezpośrednia.

Produkty tradycyjne
to produkty rolne, środki spożywcze lub napoje spirytusowe, których jakość lub wyjątkowe cechy i właściwości wynikają ze stosowania tradycyjnych metod produkcji, za które uważa się metody wykorzystywane od co najmniej 25 lat, których jakość lub wyjątkowe cechy i właściwości wynikają ze stosowania tradycyjnych metod produkcji, stanowiące element dziedzictwa kulturowego regionu, w którym są wytwarzane, oraz będące elementem tożsamości społeczności lokalnej.
Produktami tradycyjnymi mogą więc być m.in. produkty lokalne, które zostały wpisane na Listę produktów tradycyjnych.
Producenci produktów tradycyjnych mogą korzystać z uprawnień nadanych przez Komisję Europejską państwom członkowskim do przyznawania indywidualnych bądź ogólnych derogacji (wyłączeń z ogólnie obowiązujących przepisów) przy wytwarzaniu produktów o tradycyjnym charakterze.

Produkty regionalne
to produkty rolne, środki spożywcze lub napoje spirytusowe posiadające jedno z oznaczeń przyznane przez Komisję Europejską:
Chroniona Nazwa Pochodzenia (ChNP),
Chronione Oznaczenie Geograficzne (ChOG),
lub Gwarantowana Tradycyjna Specjalność (GTS).
Produkty regionalne można wytwarzać tylko w określonych regionach UE a ich nazwa i technologia wytwarzania jest prawnie chroniona. 

Jakie produkty mogą uzyskać wpis
Zgodnie z przepisami ustawy o rejestracji i ochronie nazw i oznaczeń produktów rolnych i środków spożywczych oraz o produktach tradycyjnych prawo do umieszczenia na Liście produktów tradycyjnych mają produkty, których jakość lub wyjątkowe cechy i właściwości wynikają ze stosowania tradycyjnych metod produkcji, za które uważa się metody wykorzystywane od co najmniej 25 lat, których jakość lub wyjątkowe cechy i właściwości wynikają ze stosowania tradycyjnych metod produkcji, stanowiące element dziedzictwa kulturowego regionu, w którym są wytwarzane, oraz będące elementem tożsamości społeczności lokalnej.
Powyższe należy wykazać we wniosku oraz  udokumentować.
25 letni okres wytwarzania produktu nie oznacza, że podmiot zgłaszający produkt do wpisu na listę musi produkować go przynajmniej od 25 lat, chodzi bowiem o wytwarzanie produktu przez ten okres ale niekoniecznie przez tego samego producenta.

Produkty, które mogą zostać wpisane na Listę produktów tradycyjnych zostały podzielone na dziesięć kategorii:
1. sery i inne produkty mleczne,
2. mięso świeże oraz produkty mięsne,
3. produkty rybołówstwa w tym ryby,
4. orzechy, nasiona, zboża, warzywa i owoce (przetworzone i nie),
5. wyroby piekarnicze i cukiernicze,
6. oleje i tłuszcze (masło, margaryna itp.),
7. miody,
8. gotowe danie i potrawy,
9. napoje (alkoholowe i bezalkoholowe)
10. inne produkty.

Kto może złożyć wniosek?
Z wnioskiem o wpis produktu na Listę produktów tradycyjnych mogą wystąpić osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej wytwarzające dany produkt rolny, środek spożywczy lub napój spirytusowy. Produkt może być zgłoszony nawet przez pojedynczego producenta, nie ma obowiązku zrzeszania się producentów danego wyrobu.

Pod pojęciem „wytwarzanie produktu” należy rozumieć:
• produkcję i sprzedaż zarówno w ramach sprzedaży bezpośredniej jak i na rynek krajowy, może to być zarówno produkcja w dużych zakładach jak i wytwarzanie na małą skalę lub sprzedaż wyrobów w lokalnych restauracjach
• produkcję na własny użytek
• wytwarzanie produktu przez podmioty, które posiadają umiejętność i wiedzę pozwalającą na przygotowanie zgłaszanego wyrobu. Podmioty te nie muszą produkować zgłaszanego produktu, ale powinny potrafić go przygotować bazując na starych przepisach czy metodzie produkcji. Dotyczy to w szczególności tych produktów, których produkcja jest uznana za działalność regulowaną i bez specjalnych zezwoleń nie może być wytwarzana na własny użytek.

Procedura umieszczenia produktu na Liście produktów tradycyjnych
1. Złożony wniosek jest sprawdzany pod względem spełniania wymogów formalnych i oceniany w zakresie spełniania wymogów określonych w art. 47 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 2004 roku o rejestracji i ochronie nazw i oznaczeń produktów rolnych i środków spożywczych oraz o produktach tradycyjnych (Dz. U. z 2017 roku poz. 1168.).
2. Marszałek Województwa zwraca się do izby gospodarczej zrzeszającej podmioty wytwarzające produkty tradycyjne o wyrażenie, w terminie 30 dni, opinii w zakresie spełniania przez produkt rolny, środek spożywczy lub napój spirytusowy wymagań określonych w art. 47 ust. 1 ww. ustawy. W przypadku niewydania opinii w terminie 30 dni wymóg zasięgnięcia opinii uważa się za spełniony.
3. W trakcie weryfikacji wniosku Marszałek Województwa na podstawie art. 51 ust. 3 może wystąpić do wnioskodawcy o uzupełnienie lub wyjaśnienie, w wyznaczonym terminie, informacji zawartych we wniosku o wpis na listę produktów tradycyjnych.
4. Jeżeli w wyniku weryfikacji wniosku przez Marszałka  Województwa zostanie ustalone, że proukt spełnia wymogi określone w art. 47 ust. 1 ww. ustawy Kopia pozytywnie ocenionego wniosku o wpis wraz z kopią opinii izby jest niezwłocznie przesyłana do Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
 5.W przypadku niespełnienia wymogów określonych w art. 47 ust. 1 ww. ustawy Marszałek Województwa wydaje decyzję o odmowie przekazania ministrowi właściwemu do spraw rynków rolnych wniosku o wpis.
6. Minister właściwy do spraw rynków rolnych po otrzymaniu dokumentów dokonuje wpisu produktu na Listę Produktów Tradycyjnych, produkt umieszcza na stronie internetowej oraz corocznie do końca maja ogłasza wykaz produktów tradycyjnych znajdujących się na Liście Produktów Tradycyjnych w dzienniku urzędowym ministra właściwego do spraw rynków rolnych.W przypadku gdy dany produkt rolny, środek spożywczy lub napój spirytusowy nie spełnia wymagań określonych w art. 47 ust. 1 Minister wydaje decyzję o odmowie dokonania wpisu na Listę Produktów Tradycyjnych.

Nazwa produktu tradycyjnego umieszczona na Liście produktów tradycyjnych nie podlega ochronie, a użycie nazwy produktu tradycyjnego odnoszącej się do obszaru geograficznego nie stanowi uznania pochodzenia tego produktu z obszaru, do którego nawiązuje nazwa.

Wytwórcy produktów tradycyjnych nie mają obowiązku poddawania się kontroli dla potwierdzenia zgodności produkcji z metodą wytwarzania zadeklarowaną przez nich we wniosku o wpis na Listę produktów tradycyjnych.

Prowadzenie Listy produktów tradycyjnych
Lista Produktów Tradycyjnych publikowana jest na stronie internetowej Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi www.minrol.gov.pl oraz raz w roku w dzienniku urzędowym, w którym zamieszczane są informacje wyłącznie o tych produktach, których wnioski zostały złożone w Ministerstwie w terminie do końca lutego danego roku.

Zadania Listy produktów tradycyjnych
     Lista produktów tradycyjnych spełnia niebagatelną rolę archiwum wiedzy o naszym dziedzictwie kulinarnym, które stanowi własność narodową. Zbieranie w jednym miejscu informacji, m.in. na temat składników, metody wytwarzania produktów oraz ich historii jest gwarantem zachowania tej wiedzy, będącej częścią naszego dziedzictwa kulturowego, dla przyszłych pokoleń.
   Kolejną, ważna funkcją Listy jest promocja produktów a tym samym promocja regionów, w których są one wytwarzane.
Producenci produkujący produkty wpisane na Listę Produktów Tradycyjnych  mają możliwość uzyskiwania zwolnień (derogacji) w zakresie obowiązku przestrzegania niektórych norm weterynaryjnych i higieniczno–sanitarnych (np. HACCP). Odstępstwa te muszą jednoznacznie wynikać ze stosowania przez producentów niezmiennych, tradycyjnych metod wytwarzania. Od spełnienia minimalnych warunków higieniczno–sanitarnych uzależniona jest jednak możliwość wprowadzenia produktów na rynek i ich eksportowanie.

Kiedy produkt zostaje skreślony z Listy produktów tradycyjnych?
Produkt tradycyjny zostaje skreślony z Listy w przypadku gdy nie będzie istniała możliwość wytworzenia produktu o cechach i właściwościach, które były podstawą do umieszczenia produktu na Liście.