Informacja o zakończonym naborze wniosków o przyznanie pomocy na realizację operacji typu „Gospodarka wodno-ściekowa” objętych PROW 2014-2020
Obowiązujące zasady pozwalają, aby wniosek o przyznanie pomocy wraz z wymaganymi załącznikami został złożony w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Łódzkiego przesyłką rejestrowaną nadaną w placówce pocztowej operatora wyznaczonego w rozumieniu ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. – Prawo pocztowe. W związku z powyższym informacje dotyczące liczby złożonych wniosków o przyznanie pomocy oraz łącznej wnioskowanej kwoty pomocy zostaną podane wkrótce.
Wraz z życzeniami świątecznymi, mamy dziś dla Państwa szczególną rozmowę
Wesołych Świąt i Szczęśliwego Nowego Roku!
Zimowy numer kwartalnika
W ostatnim w tym roku numerze możecie Państwo przeczytać o wkładzie województwa łódzkiego w krajową produkcję rolną. Okazuje się bowiem, że region łódzki znajduje się w krajowej czołówce pod względem uprawy roślin i hodowli zwierząt. Wywiad z Wicemarszałkiem Województwa Łódzkiego Arturem Bagieńskim dostarczy informacji o naborach wniosków i inwestycjach finansowanych w ramach PROW 2014-2020. Ponadto w tym numerze znajdują się informacje o wydarzeniach finansowanych ze środków Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich, zmiany legislacyjne i ciekawy artykuł o dawnych zwyczajach bożonarodzeniowych oraz o odnowionych zabytkowych kościołach.
Sołectwa w Szadku
W niedzielę 4 grudnia 2016 r. w Szadku odbyła się wyjątkowa impreza prezentująca tradycję, kulturę i kulinaria regionu łódzkiego. Wszystko za sprawą Regionalnego Turnieju Sołectw, na który z całego województwa zjechały sołectwa, by pochwalić się tym, co najlepsze na wsi.
W tegorocznej edycji imprezy wzięło udział 30 sołectw. Każde prezentowało się indywidulanie w domku wystawienniczym zapraszając na degustację regionalnych rarytasów i do kupna oryginalnych dekoracji. Ponadto wszystkie sołectwa brały udział w zmaganiach konkursowych w trzech kategoriach: prezentacja artystyczna, prezentacja rękodzieła i prezentacja regionalnego jadła. Dzięki takiemu programowi sołectwa mogły zaprezentować się z najlepszej strony, a odwiedzający imprezę nie mogli narzekać na brak atrakcji.
W tym roku zwycięzcami w poszczególnych kategoriach okazali się:
I kategoria – Tradycyjna potrawa regionalna
I miejsce – Stowarzyszenie Kobiet Ogrodzimia i Szadkowic KOS (nagroda 1600 zł)
II miejsce – Przyrownica (nagroda 1100 zł)
III miejsce – Chojne (nagroda 1000 zł)
Wyróżnienie dla Grzybowa i Woli Stryjewskiej (nagrody po 800 zł)
II kategoria – wystawa rękodzieła i przedmiotów użytkowych związanych z wsią
I miejsce – Petrykozy (nagroda 2500 zł)
II miejsce – Wilamów (nagroda 2000 zł)
III miejsce – Wola Zaleska (nagroda 1500 zł)
Wyróżnienie dla Zadzimia i Szadku (nagrody po 1000 zł)
III kategoria – Prezentacja artystyczna
I miejsce – Strońsko (nagroda 2500 zł)
II miejsce – Bałdrzychów (nagroda 2000 zł)
III miejsce – Jeżów (nagroda 1500 zł)
Wyróżnienie dla Węglanów i Żardków (nagrody po 1000 zł)
Ważna informacja dla uczestników szkolenia z zakresu gospodarki wodno-ściekowej
Samorząd Województwa Łódzkiego, kontynuując cykl szkoleń dla potencjalnych beneficjentów uruchamianych działań Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020, był organizatorem szkolenia w zakresie gospodarki wodno-ściekowej. W szkoleniu, które odbyło się w siedzibie Urzędu Marszałkowskiego Województwa Łódzkiego w dniach 24 i 25 listopada 2016 roku, uczestniczyło prawie 200 osób, przedstawicieli samorządów i spółek gminnych, którzy planują ubiegać się o współfinansowanie operacji w tym zakresie.
Podczas szkolenia przekazane zostały wszystkie niezbędne informacje dotyczące możliwości ubiegania się o pomoc, wskazany został sposób prawidłowego wypełnienia wniosku o przyznanie pomocy oraz omówione zostały zagadnienia związane z zamówieniami publicznymi. Zaproszeni goście mieli możliwość zadawania pytań i zgłaszania wszelkich wątpliwości, które na miejscu zostały omówione.
Jedną z kwestii spornych była interpretacja trzech warunków wynikających z rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 14 lipca 2016 roku w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania oraz wypłaty pomocy finansowej na operacje typu „Gospodarka wodno-ściekowa”(…):
- Kwota kosztów kwalifikowalnych nie może być wyższa niż 1 000 000 euro,
- Kwota dofinansowania dla jednego beneficjenta nie może przekroczyć kwoty 2 000 000 złotych,
- Poziom współfinansowania operacji ze środków EFRROW wynosi dokładnie 63,63%.
Z drugiego i trzeciego warunku wynika, że maksymalna możliwa kwota kosztów kwalifikowalnych może wynieść 2 000 000 złotych / 63,63% = 3 143 171 złotych. W celu rozwiania wątpliwości poniżej przedstawiamy stanowiska Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w tej sprawie:
„Zgodnie z § 6 ust. 1-2 ww. rozporządzenia pomoc jest przyznawana w wysokości 63,63% kosztów kwalifikowalnych do wysokości limitu, który w okresie realizacji PROW na lata 2014-2020 nie może przekroczyć 2 000 000 zł na beneficjenta. Tym samym zapisy rozporządzenia pośrednio określają wysokość kosztów kwalifikowalnych dla operacji typu „gospodarka wodno-ściekowa” ok. 3 100 000 zł. Z uwagi na § 5 rozporządzenia, w którym wskazany został katalog dopuszczalnych kosztów kwalifikowalnych, niedopuszczalne jest wzywanie wnioskodawcy do korekty wniosku polegającej na zmniejszeniu kosztów kwalifikowalnych operacji, poprzez ujęcie ich w kosztach niekwalifikowalnych”. Problem „sztywnej intensywności pomocy” został przeanalizowany przez Komitet Monitorujący PROW 2014-2020, czego efektem jest Uchwała nr 66 z dnia 24 czerwca 2016 roku (w załączniku poniżej).
Biorąc pod uwagę powyższe oraz uwzględniając obowiązujące na dzień dzisiejszy przepisy, wydaje się niemożliwym przyznanie pomocy dla operacji, której koszty kwalifikowalne wynoszą więcej niż 3 143 171 złotych. W celu uniknięcia możliwości odmowy przyznania pomocy, prosimy o składanie projektów spełniających powyższe warunki. O kolejnych uzgodnieniach będziemy informować na bieżąco.
Prezentacje ze szkolenia dostępne są w załączniku poniżej. Przypominamy, iż nabór wniosków o przyznanie pomocy dla zakresu dotyczącego gospodarki wodno-ściekowej zakończy się w dniu 5 stycznia 2017 roku o godzinie 12.00.
Finał XXIV Wojewódzkiej Olimpiady Wiedzy O Wiejskim Gospodarstwie Domowym
Już po raz 24. w dniu 24 listopada 2016 r. odbył się finał Wojewódzkiej Olimpiady Wiedzy o Wiejskim Gospodarstwie Domowym. Do finału przystąpiło 30-stu uczestników z terenu województwa łódzkiego, którzy wyłonieni zostali spośród 69 osób biorących udział w eliminacjach oddziałowych.
Eliminacje miały miejsce 20 października 2016 r. w Oddziałach Piotrków Trybunalski Kościerzyn oraz w Centrali w Bratoszewicach.
Zgodnie z Regulaminem, w pierwszej części etapu finałowego, finaliści musieli zmierzyć się z 35 pytaniami testowymi, które zakresem merytorycznym obejmowały następujące zagadnienia:
• zasady zdrowego i racjonalnego żywienia,
• agroturystyka i turystyka wiejska,
• zagrody edukacyjne,
• ekologia i ochrona środowiska na wsi,
• dziedzictwo kulturowe,
• produkt lokalny, tradycyjny i regionalny,
• sprzedaż bezpośrednia z gospodarstwa,
• przedsiębiorczość na obszarach wiejskich,
• BHP w gospodarstwie rolnym.
Po zakończeniu etapu testowego – dziesięciu uczestników z najlepszymi rezultatami - zostało zakwalifikowanych do ostatniego etapu Olimpiady – etapu ustnego.
Etap ustny polegał na odpowiedzi na zestaw trzech pytań problemowych, losowo wybranych przez uczestników Olimpiady.
Po podsumowaniu wyników uzyskanych przez uczestników Olimpiady w etapie testowym oraz w etapie ustnym, laureatami XXIV Wojewódzkiej Olimpiady Wiedzy o Wiejskim Gospodarstwie Domowym zostali :
Miejsce I – Seweryna Kabała – Draby, gm. Działoszyn, powiat pajęczański
Miejsce II –Aleksandra Manowska-Borycka – Rogi, gm. Wielgomłyny, powiat radomszczański
Miejsce III - Anna Żak – Łódź, miasto - powiat Łódź
Kolejne lokaty ukształtowały się następująco:
Miejsce IV – Katarzyna Rolewska – Jadzień, gm. Kiernozia, powiat łowicki
Miejsce V – Zofia Majchrowska – Brenica, gm. Lubochnia, powiat tomaszowski
Miejsce VI – Jadwiga Cukier – Brenica, gm. Lubochnia, powiat tomaszowski
Miejsce VII – Bożena Matuszewska-Pająk – Brenica, gm. Lubochnia, powiat tomaszowski
Miejsce VIII – Agnieszka Radomska – Ewcin, gm. Będków, powiat tomaszowski
Miejsce IX – Anna Walczak- Wola Cyrusowa, gm. Dmosin, powiat brzeziński
Miejsce X – Justyna Krawczyk – Rogi, gm. Wielgomłyny, powiat radomszczański
Wszyscy finaliści Olimpiady uhonorowani zostali nagrodami rzeczowymi zakupionymi ze środków Urzędu Marszałkowskiego Województwa Łódzkiego - Sekretariatu Regionalnego Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich.
Serdecznie gratulujemy zwycięzcom oraz wszystkim uczestnikom olimpiadowych zmagań.
(Tekst: Edyta Kijak ŁODR zs. w Bratoszewicach
Zdjęcia – Krzysztof Grzelak)
By na wsi było bezpieczniej
W październiku bieżącego roku przeprowadzono etap szkolny konkursu. Zwycięzcy tego etapu – 26 uczniów – przystąpiło do etapu wojewódzkiego.
Tradycyjnie etap wojewódzki przeprowadzono w Ośrodku Szkoleniowym w siedzibie Centrali Łódzkiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Bratoszewicach.
1. Mateusz Szwed z Zespołu Szkół Centrum Kształcenia Rolniczego w Dobryszycach
2. Filip Krawczyk z Zespołu Szkół Rolniczych w Sędziejowicach
3. Paweł Kozłowski z Zespołu Szkół Centrum Kształcenia Rolniczego w Zduńskiej Dąbrowie
4. Robert Kobierski z Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych w Głuchowie
5. Łukasz Piech z Zespołu Szkół Centrum Kształcenia Rolniczego w Widzewie
6. Dominik Szafarski z Zespołu Szkół Centrum Kształcenia Rolniczego w Dobryszycach
7. Dariusz Marszałek z Zespołu Szkół Centrum Kształcenia Rolniczego w Widzewie
8. Adrian Chodała z Zespołu Szkół Rolniczych w Czarnocinie
9. Krystian Gawlik z Zespołu Szkół Rolniczych w Sędziejowicach
10. Tomasz Bakalarczyk z Zespołu Szkół Centrum Kształcenia Rolniczego w Widzewie.
Zarządzanie i bezpieczeństwo w łańcuchu żywieniowym
Na wniosek Politechniki Łódzkiej, w dniach 21-22 listopada 2016 roku, odbyła się międzynarodowa konferencja mająca na celu przybliżenie problematyki w procesach zarządzania produkcją i opakowań. W Uniejowie, gdzie odbywało się spotkanie, pojawili się przedstawiciele branży spożywczej oraz ośrodków naukowych z kraju i z Europy.
W dzisiejszych czasach w procesie produkcji żywności uczestniczy wiele podmiotów na różnych etapach jego przebiegu. Począwszy od rolnika produkującego surowce, poprzez przetwórców, producentów opakowań, firmy logistyczne i na sprzedawcach kończąc. Nie bez znaczenia w tym procesie jest także obecność ośrodków doradztwa rolniczego, podmiotów zajmujących się stroną prawną produkcji żywności oraz uczelni wyższych, które prowadzą badania w zakresie produkcji i dystrybucji żywności.
Potencjalny konsument, nabywając gotowy produkt już w sklepie, często nie zastanawia się nad tym, jaką drogę musiał przebyć produkt, zanim trafił na sklepową półkę, co wpłynęło na proces produkcji i jakie problemy należało rozwiązać, by ten proces zakończyć. Już sam fakt uczestnictwa w tym procesie tak wielu podmiotów, daje duże prawdopodobieństwo wystąpienia konfliktu interesów, sprzeczności w przepisach prawa itp.
Zorganizowana konferencja dała szansę wymiany doświadczeń i spostrzeżeń oraz dyskusji nad aktualnymi problemami. Wygłaszane przez przedstawicieli różnych środowisk referaty i prelekcje dały obraz dynamicznych zmian w procesie produkcji żywności, jakie narzucają zmieniające się trendy na rynku oraz uwarunkowania prawne.
XXIV Wojewódzka Olimpiada Wiedzy Rolniczej 2016, Finał Wojewódzki
W Łódzkim Ośrodku Doradztwa Rolniczego zs. w Bratoszewicach 17.11.2016 r. odbył się finał wojewódzki olimpiady, który uroczyście otworzył Włodzimierz Lewandowski, dyrektor ŁODR zs. w Bratoszewicach.
Olimpiada przebiegała w dwóch etapach:
I Etap – eliminacje oddziałowe w: Centrali ŁODR zs. w Bratoszewicach oraz w oddziałach: w Piotrkowie Trybunalskim i w Kościerzynie – 18.10.2016 r.
II Etap – Finał Wojewódzki w Centrali ŁODR zs. w Bratoszewicach – 17.11.2016 r.
Nad prawidłowym przebiegiem II etapu olimpiady czuwała komisja w składzie:
1. Włodzimierz Lewandowski – przewodniczący
2. Ewa Szewczyk – wiceprzewodnicząca
3. Ewa Janczak – sekretarz
4. Anita Maj-Kałdońska – członek
5. Cezary Solarczyk – członek
6. Zenobia Opala – członek
7. Arkadiusz Krakowiak – członek
Celem organizowanej olimpiady było zwrócenie uwagi producentów rolnych, uczniów szkół rolniczych oraz społeczności zamieszkującej obszary wiejskie na: zasady dobrej praktyki rolniczej, prawidłowe użytkowanie gruntów – niepogarszające ich jakości, ochronę środowiska przed zanieczyszczeniami wynikającymi z prowadzonej w gospodarstwie rolnym działalności, odnawialne źródła energii, wpływ zmian klimatycznych na rolnictwo, wzajemne oddziaływanie rolnictwa i środowiska (poprawa stanu świadomości ekologicznej), tworzenie grup producentów rolnych, wytwarzanie produktów rolniczych w sposób niezagrażający zdrowiu ludzi i zwierząt, zdrowotność roślin oraz dobrostan zwierząt, jak również na możliwości skorzystania z funduszy unijnych (Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020). Ponadto celem konkursu było propagowanie: standardów jakości w produkcji rolnej, integrowanej ochrony roślin oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy w rolnictwie.
Do olimpiady przystąpili rolnicy i uczniowie szkół rolniczych z woj. łódzkiego. W pierwszym etapie olimpiady uczestniczyło 88 osób. Podczas eliminacji oddziałowych zgodnie z Regulaminem olimpiady wyłoniono do II etapu – Finału Wojewódzkiego 30 uczestników. Finał Wojewódzki składał się z dwóch części, tj. z testu oraz eliminacji ustnych. Do eliminacji ustnych zakwalifikowało się dziesięcioro finalistów z najlepszymi wynikami testu.
Pytania testowe oraz w części ustnej obejmowały następujące zagadnienia:
• produkcja roślinna, w tym integrowana ochrona roślin;
• produkcja zwierzęca;
• standardy jakości w produkcji rolnej;
• zasady dobrej praktyki rolniczej;
• odnawialne źródła energii;
• minimalne wymagania wzajemnej zgodności (cross compliance) dla gospodarstw rolnych;
• fundusze unijne (Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020);
• ekonomika i marketing produktów rolnych;
• tworzenie grup producentów rolnych;
• ekologia i ochrona środowiska na wsi;
• bezpieczeństwo i higiena pracy w rolnictwie.
Podczas części ustnej, znamienitym gościem w pracy komisji konkursowej była Pani Maria Kaczorowska, dyrektor Departamentu Funduszu Rozwoju Obszarów Wiejskich Urzędu Marszałkowskiego Województwa Łódzkiego. Nagrody dla finalistów olimpiady ufundowane były w ramach Planu Operacyjnego Sekretariatu Regionalnego Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich Województwa Łódzkiego na lata 2016-2017 (etap I na 2016 r.) w ramach Planu Działania Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020.
Laureatami XXIV Wojewódzkiej Olimpiady Wiedzy Rolniczej w 2016 r. zostali:
I MIEJSCE – Arkadiusz Sujka, ZSR w Lututowie
II MIEJSCE – Szczepan Bezulski, rolnik (powiat pajęczański, gmina Kiełczygłów)
III MIEJSCE – Kamil Gniatkowski, rolnik (powiat radomszczański, gmina Kodrąb)
IV MIEJSCE – Filip Krawczyk, ZSR w Sędziejowicach
V MIEJSCE – Sebastian Rosiak, ZSP Nr 2 RCKUiP w Łowiczu
VI MIEJSCE – Bartosz Kornacki, rolnik (powiat zduńskowolski, gmina Zduńska Wola)
VII MIEJSCE – Damian Brożyna, ZSR w Sędziejowicach
VIII MIEJSCE – Jarosław Wysocki, ZS CKR w Widzewie
IX MIEJSCE – Kamil Wojtasik, ZS CKR w Widzewie
X MIEJSCE – Tomasz Kacprzak, ZS CKR w Zduńskiej Dąbrowie
Laureatom serdecznie gratulujemy. Składamy wyrazy uznania i gratulacje nauczycielom i opiekunom uczniów biorących udział w olimpiadzie.
(Tekst: Ewa Szewczyk
Fot. Cezary Solarczyk, Tomasz Liska)
Więcej...
Pszczoły i rolnictwo ekologiczne
Zgodnie z założeniami szkolenia zostały przeprowadzone w pięciu powiatach województwa łódzkiego: radomszczańskim, bełchatowskim, pajęczańskim, wieluńskim i wieruszowskim, od sierpnia do października. Aby skierować poruszaną tematykę do najbardziej zainteresowanych osób, samo szkolenie poprzedziła rekrutacja uczestników, która pozwoliła na zebranie grupy 150 osób.
SR KSOW WŁ od początku swojej działalności wspiera rozwijanie świadomości społecznej związanej z ochroną pszczół przy okazji różnego rodzaju wydarzeń i mamy nadzieję kontynuować tę tematykę w kolejnych latach. Trzymamy kciuki za każdy ul, który już jest i dopiero powstanie w województwie łódzkim.
REGIONALNY TURNIEJ SOŁECTW - nabór uczestników
1. Prezentacja artystyczna obejmująca program kabaretowy lub obrzędowy
(np. Andrzejki, zapusty, dożynki, oczepiny, śmigus-dyngus, sobótka i inne).
Czas prezentacji nie może przekroczyć 15 minut.
(np. prace haftowane lub szydełkowe, wycinanki, ozdoby świąteczne, rzeźby, wyroby wikliniarskie, rymarskie).
Na stoisku może być prezentowanych wiele potraw, ale do konkursu zgłaszamy tylko jedną.
Zgłoszenia przyjmowane są do 22 listopada br. na adres:
Miejsko-Gminny Ośrodek Kultury w Szadku,
ul. Widawska 16, 98-240 Szadek
Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
W załącznikach do pobrania regulamin konkursu oraz karty zgłoszeniowe do poszczególnych konkurencji.
Mała retencja, duża sprawa
„Mała Retencja, Duża Sprawa” – pod tym hasłem w dniach 24-26 października br. odbyły się trzy szkolenia, mające na celu przybliżenie innowacyjnych metod zapobiegania zmianom klimatu. Pierwsze z nich miało miejsce w Łódzkim Ośrodku Doradztwa Rolniczego w Bratoszewicach, a dwie kolejne w oddziale ŁODR w Kościerzynie i Piotrkowie Trybunalskim. Spotkania zgromadziły rolników, przedstawicieli samorządów i doradców ośrodków rolniczych.
Temat retencji jest zagadnieniem niezwykle istotnym z punktu widzenia chociażby suszy, jaka w zeszłym roku dotknęła nie tylko nasze województwo, ale cały kraj. Ciągle postępujące zmiany klimatu będą sprawiać, że takie sytuacje będą w przyszłości występować się coraz częściej. A szkolenie, być może, będzie pierwszym krokiem do wdrażania systemu rozwiązań, które uchronią rolników i ich uprawy przed suszą.
Uczestnicy wysłuchali wykładów na temat roli i znaczenia małej retencji dla jakości życia i środowiska na obszarach wiejskich. Ważna częścią szkolenia było przedstawienie dobrych praktyk na obszarach wiejskich z zakresu małej retencji i ochrony wód przed zanieczyszczeniami. Kolejni prelegenci omówili środowiskowe aspekty odnawialnych źródeł energii oraz zagadnienia związane z ochroną wód w programach rolnośrodowiskowych.
Szkolenie zostało zorganizowane i sfinansowane przez Sekretariat Regionalny Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich Województwa Łódzkiego, na wniosek Łódzkiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego.
Szkolenie z rolnictwa ekologicznego
W dniu 25 października 2016 r. w Centrum Konferencyjno-Bankietowym RUBIN w Łodzi, Sekretariat Regionalny Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich we współpracy z Izbą Rolniczą Województwa Łódzkiego zorganizował szkolenie pn.: "Rolnictwo ekologiczne w województwie łódzkim - perspektywy rozwoju". Wzięło w nim udział 150 rolników z terenu województwa łódzkiego, prowadzących gospodarstwa ekologiczne bądź zainteresowanych podjęciem ekologicznej działalności rolnej. Przedsięwzięcie miało na celu: zachęcenie rolników do prowadzenia upraw ekologicznych, promocję rolnictwa ekologicznego i walorów żywieniowych tak produkowanej żywności oraz przekazanie perspektyw rozwoju dla obecnych rolników ekologicznych. Spotkanie otworzyli Maria Kaczorowska - Dyrektor Departamentu Funduszu Rozwoju Obszarów Wiejskich Urzędu Marszałkowskiego Województwa Łódzkiego oraz Bronisław Węglewski - Prezes Zarządu Izby Rolniczej Województwa Łódzkiego.
Podczas szkolenia poruszone zostały następujące zagadnienia:
- „Perspektywy i potencjał innowacji w sektorze rolnictwa ekologicznego i przetwórstwa” – wykład poprowadziłprof. dr hab. Kazimierz Klima - wykładowca Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie, specjalista w dziedzinie rolnictwa ekologicznego, wiceprzewodniczący Rady ds. Rolnictwa Ekologicznego przy Ministrze Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
- „Źródła finansowania i sposoby pozyskania środków na działalność ekologiczną i przetwórstwo rolno-spożywcze” –prelegentem byłdr Jacek Puchała - pracownik Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie.
- „Prowadzenie gospodarstw ekologicznych "Od produkcji do sprzedaży" –wykład poprowadziła mgr inż. Dorota Metera – Absolwentka Wydziału Ogrodniczego SGGW, zajmująca się od ponad 30 lat profesjonalnie rolnictwem ekologicznym, Prezes Zarządu BIOEKSPERT Sp. z o.o., członek Rady do spraw Rolnictwa Ekologicznego przy Ministrze Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
Podczas szkolenia zorganizowane zostały również stoiska wystawiennicze na których uczestnicy mogli zapoznać się z produktami firm związanych z rolnictwem ekologicznym, tj. „Bifix”, „Bioberry”, „Nordkalk”, „Probiotics Polska”.
