Ustalenia Generalnego Inspektora Kontroli Skarbowej za rok finansowy EFROW 2013
Ustalenia Generalnego Inspektora Kontroli Skarbowej za rok finansowy EFROW 2013 dotyczące naruszeń ustawy Prawo zamówień publicznych przez Beneficjentów PROW 2007–2013
W wyniku zakończenia czynności w zakresie audytu gospodarowania środkami pochodzącymi z budżetu Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Rolniczego Gwarancji oraz Europejskiego Funduszu Rolniczego Rozwoju Obszarów Wiejskich w roku finansowym 2013, Generalny Inspektor Kontroli Skarbowej przekazał Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa ustalenia i rekomendacje dotyczące, m.in. błędów w zamówieniach publicznych. Stwierdzone przez GIKS błędy dotyczą, przede wszystkim, naruszenia zasady zachowania uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców, w tym:
• Podział zamówienia w celu uniknięcia stosowania przepisów ustawy (zalecono podjęcie działań zmierzających do odzyskania wydatków niekwalifikowalnych);
• Nieuwzględnienie na etapie postępowania o udzielenie zamówienia na wykonanie dokumentacji projektowej usługi nadzoru autorskiego i podpisanie umowy na pełnienie nadzoru autorskiego w trybie negocjacji z autorem dokumentacji projektowej (zalecono podjęcie działań zmierzających do odzyskania wydatków niekwalifikowalnych);
• Nadmierne warunki udziału w postępowaniu dla wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia np. żądanie przez zamawiającego w siwz, jako warunek udziału w postepowaniu, umowy konsorcjum (zalecono podjęcie działań zmierzających do odzyskania wydatków niekwalifikowalnych);
• Użycie nazw własnych w szczegółowym zakresie robót bez informacji, iż dopuszcza się rozwiązania równoważne (zalecono podjęcie działań zmierzających do odzyskania wydatków niekwalifikowalnych);
• Bezpodstawne odrzucenie oferty wykonawcy oferującego najniższą cenę (odrzucenie oferty za rażące błędy w kosztorysie ofertowym – pominięcie w wycenie znacznej części robót, mimo iż zgodnie z zapisami siwz wynagrodzenie miało charakter ryczałtowy i wykonawca nie był on zobowiązany do złożenia kosztorysu ofertowego) (zalecono podjęcie działań zmierzających do odzyskania wydatków niekwalifikowalnych);
• Dokonanie istotnych zmian postanowień zawartej umowy w stosunku do treści oferty nieprzewidzianych w ogłoszeniu o zamówieniu i siwz (zalecono podjęcie działań zmierzających do odzyskania wydatków niekwalifikowalnych);
• Nie zawarcie w siwz żądania określonego w art. 36 ust. 4 ustawy Prawo zamówień publicznych, tj. wskazanie przez wykonawcę w ofercie części zamówienia, której wykonanie powierzy podwykonawcom,
oraz inne naruszenia ustawy Prawo zamówień publicznych, w tym:
• Niewłaściwe ustalenie wartości zamówienia publicznego (nie uwzględnienie w wartości zamówienia zamówień uzupełniających, które zostały przewidziane w siwz);
• Rozbieżności pomiędzy treścią ogłoszenia o zamówieniu a siwz;
• Określenie warunków udziału w postępowaniu w sposób niestaranny (nie jednoznacznie określony warunek wiedzy i doświadczenia) lub w sposób nieadekwatny do przedmiotu zamówienia.
• Żądanie przez Zamawiającego dokumentów niezgodnych z rozporządzeniem Prezesa Rady Ministrów w sprawie rodzajów dokumentów, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy, oraz form w jakich te dokumenty mogą być składane.
W związku z powyższym zaleca się aby Beneficjenci PROW na lata 2007–2013:
• Zobowiązani do stosowania ustawy Prawo zamówień publicznych przeprowadzali postępowania o udzielenie zamówienia publicznego zgodnie przepisami prawa, ze szczególnym uwzględnieniem zasady zachowania uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców;
• Nie zobowiązani do stosowania przepisów ustawy Prawo zamówień publicznych na podstawie art. 3 ust.1 pkt 5 ustawy oraz w przypadku, gdy szacunkowa wartość zamówienia nie przekracza równowartości 14.000 euro powinni dokonywać wydatki publiczne zgodnie z art. 44 ust. 3 i 47 ustawy o finansach publicznych tj. „w sposób celowy i oszczędny z zachowaniem zasady uzyskania najlepszych efektów z danych nakładów wraz z ich udokumentowaniem”, a więc „podmiot wnioskujący o przyznanie środków publicznych na realizację wyodrębnionego zadania powinien przedstawić ofertę wykonania zadania zgodnie z zasadami uczciwej konkurencji, gwarantującą wykonanie zadania w sposób efektywny, oszczędny i terminowy”.
W wyniku zakończenia czynności w zakresie audytu gospodarowania środkami pochodzącymi z budżetu Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Rolniczego Gwarancji oraz Europejskiego Funduszu Rolniczego Rozwoju Obszarów Wiejskich w roku finansowym 2013, Generalny Inspektor Kontroli Skarbowej przekazał Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa ustalenia i rekomendacje dotyczące, m.in. błędów w zamówieniach publicznych. Stwierdzone przez GIKS błędy dotyczą, przede wszystkim, naruszenia zasady zachowania uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców, w tym:
• Podział zamówienia w celu uniknięcia stosowania przepisów ustawy (zalecono podjęcie działań zmierzających do odzyskania wydatków niekwalifikowalnych);
• Nieuwzględnienie na etapie postępowania o udzielenie zamówienia na wykonanie dokumentacji projektowej usługi nadzoru autorskiego i podpisanie umowy na pełnienie nadzoru autorskiego w trybie negocjacji z autorem dokumentacji projektowej (zalecono podjęcie działań zmierzających do odzyskania wydatków niekwalifikowalnych);
• Nadmierne warunki udziału w postępowaniu dla wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia np. żądanie przez zamawiającego w siwz, jako warunek udziału w postepowaniu, umowy konsorcjum (zalecono podjęcie działań zmierzających do odzyskania wydatków niekwalifikowalnych);
• Użycie nazw własnych w szczegółowym zakresie robót bez informacji, iż dopuszcza się rozwiązania równoważne (zalecono podjęcie działań zmierzających do odzyskania wydatków niekwalifikowalnych);
• Bezpodstawne odrzucenie oferty wykonawcy oferującego najniższą cenę (odrzucenie oferty za rażące błędy w kosztorysie ofertowym – pominięcie w wycenie znacznej części robót, mimo iż zgodnie z zapisami siwz wynagrodzenie miało charakter ryczałtowy i wykonawca nie był on zobowiązany do złożenia kosztorysu ofertowego) (zalecono podjęcie działań zmierzających do odzyskania wydatków niekwalifikowalnych);
• Dokonanie istotnych zmian postanowień zawartej umowy w stosunku do treści oferty nieprzewidzianych w ogłoszeniu o zamówieniu i siwz (zalecono podjęcie działań zmierzających do odzyskania wydatków niekwalifikowalnych);
• Nie zawarcie w siwz żądania określonego w art. 36 ust. 4 ustawy Prawo zamówień publicznych, tj. wskazanie przez wykonawcę w ofercie części zamówienia, której wykonanie powierzy podwykonawcom,
oraz inne naruszenia ustawy Prawo zamówień publicznych, w tym:
• Niewłaściwe ustalenie wartości zamówienia publicznego (nie uwzględnienie w wartości zamówienia zamówień uzupełniających, które zostały przewidziane w siwz);
• Rozbieżności pomiędzy treścią ogłoszenia o zamówieniu a siwz;
• Określenie warunków udziału w postępowaniu w sposób niestaranny (nie jednoznacznie określony warunek wiedzy i doświadczenia) lub w sposób nieadekwatny do przedmiotu zamówienia.
• Żądanie przez Zamawiającego dokumentów niezgodnych z rozporządzeniem Prezesa Rady Ministrów w sprawie rodzajów dokumentów, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy, oraz form w jakich te dokumenty mogą być składane.
W związku z powyższym zaleca się aby Beneficjenci PROW na lata 2007–2013:
• Zobowiązani do stosowania ustawy Prawo zamówień publicznych przeprowadzali postępowania o udzielenie zamówienia publicznego zgodnie przepisami prawa, ze szczególnym uwzględnieniem zasady zachowania uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców;
• Nie zobowiązani do stosowania przepisów ustawy Prawo zamówień publicznych na podstawie art. 3 ust.1 pkt 5 ustawy oraz w przypadku, gdy szacunkowa wartość zamówienia nie przekracza równowartości 14.000 euro powinni dokonywać wydatki publiczne zgodnie z art. 44 ust. 3 i 47 ustawy o finansach publicznych tj. „w sposób celowy i oszczędny z zachowaniem zasady uzyskania najlepszych efektów z danych nakładów wraz z ich udokumentowaniem”, a więc „podmiot wnioskujący o przyznanie środków publicznych na realizację wyodrębnionego zadania powinien przedstawić ofertę wykonania zadania zgodnie z zasadami uczciwej konkurencji, gwarantującą wykonanie zadania w sposób efektywny, oszczędny i terminowy”.
