Informacja dotycząca ustaleń Generalnego Inspektora Kontroli Skarbowej w zakresie naruszeń ustawy Prawo zamówień publicznych popełnionych w roku 2014 przez Beneficjentów PROW na lata 2007-2013
W wyniku zakończenia czynności w zakresie audytu gospodarowania środkami pochodzącymi z budżetu Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Rolniczego Gwarancji oraz Europejskiego Funduszu Rolniczego Rozwoju Obszarów Wiejskich w roku finansowym 2014, Generalny Inspektor Kontroli Skarbowej przekazał Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa ustalenia i rekomendacje dotyczące, m.in. błędów w zamówieniach publicznych, które powinny skutkować korektami finansowymi.
Stwierdzone przez GIKS błędy dotyczą, przede wszystkim, naruszenia zasady zachowania uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców. Należą do nich:
· Nadmierne warunki udziału w postepowaniu dla wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia (np. żądanie przez zamawiającego w siwz, jako warunek udziału w postępowaniu, umowy konsorcjum),
· Ustanowienie przez zamawiającego zróżnicowanych warunków udziału
w postępowaniu (żądanie w siwz posiadania przez wykonawcę środków finansowych, zdolności kredytowej lub ubezpieczenia OC w wysokości uzależnionej od ceny złożonej oferty),
· Dopuszczenie do udziału w postepowaniu lub udzielenie zamówienia publicznego podmiotowi bezpośrednio biorącymi udział w przygotowaniu postepowania (opracowanie dokumentacji projektowej lub kosztorysu inwestorskiego),
· Skrócenie 14 dniowego terminu składania ofert,
· Nieprawidłowe objęcie zamówieniem na roboty dodatkowe wykonanie robót zamiennych,
· Udzielenie zamówienia na roboty dodatkowe w przypadku nie spełnienia przesłanek art.67 ust. 1 pkt 5b ustawy Prawo zamówień publicznych,
· Brak sprecyzowania przez zamawiającego warunków udziału w postepowaniu oraz opisu sposobu dokonywania oceny spełnienia tych warunków w ogłoszeniu,
· Odrzucenie oferty wykonawcy bez wezwania do uzupełnienia brakujących dokumentów,
· Ustanowienie w siwz podmiotowego kryterium oceny ofert (przyjęcie jako kryterium oceny ofert m.in. wiedzę i doświadczenie),
· Podział zamówienia w celu uniknięcia ustawy Prawo zamówień publicznych,
· Użycie nazw własnych materiałów, które winny być zastosowane przy realizacji zamówienia i jednocześnie nie zawarcie informacji, iż dopuszcza się rozwiązania równoważne.
W większości wyżej opisanych naruszeń ustawy Prawo zamówień publicznych zalecono podjęcie działań zmierzających do odzyskania wydatków niekwalifikowalnych.
W związku z powyższym zaleca się aby Beneficjenci PROW na lata 2007-2013:
· zobowiązani do stosowania ustawy Prawo zamówień publicznych przeprowadzali postepowania o udzielenie zamówienia publicznego zgodnie przepisami prawa, ze szczególnym uwzględnieniem zasady zachowania uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców.
· nie zobowiązani do stosowania przepisów ustawy Prawo zamówień publicznych na podstawie art. 3 ust.1 pkt 5 ustawy oraz w przypadku, gdy szacunkowa wartość zamówienia nie przekracza równowartości 14.000 euro powinni dokonywać wydatki publiczne zgodnie z art. 44 ust. 3 i 47 ustawy o finansach publicznych tj. „w sposób celowy i oszczędny z zachowaniem zasady uzyskania najlepszych efektów z danych nakładów wraz z ich udokumentowaniem”, a więc „podmiot wnioskujący o przyznanie środków publicznych na realizację wyodrębnionego zadania powinien przedstawić ofertę wykonania zadania zgodnie z zasadami uczciwej konkurencji, gwarantującą wykonanie zadania w sposób efektywny, oszczędny i terminowy”.
Stwierdzone przez GIKS błędy dotyczą, przede wszystkim, naruszenia zasady zachowania uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców. Należą do nich:
· Nadmierne warunki udziału w postepowaniu dla wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia (np. żądanie przez zamawiającego w siwz, jako warunek udziału w postępowaniu, umowy konsorcjum),
· Ustanowienie przez zamawiającego zróżnicowanych warunków udziału
w postępowaniu (żądanie w siwz posiadania przez wykonawcę środków finansowych, zdolności kredytowej lub ubezpieczenia OC w wysokości uzależnionej od ceny złożonej oferty),
· Dopuszczenie do udziału w postepowaniu lub udzielenie zamówienia publicznego podmiotowi bezpośrednio biorącymi udział w przygotowaniu postepowania (opracowanie dokumentacji projektowej lub kosztorysu inwestorskiego),
· Skrócenie 14 dniowego terminu składania ofert,
· Nieprawidłowe objęcie zamówieniem na roboty dodatkowe wykonanie robót zamiennych,
· Udzielenie zamówienia na roboty dodatkowe w przypadku nie spełnienia przesłanek art.67 ust. 1 pkt 5b ustawy Prawo zamówień publicznych,
· Brak sprecyzowania przez zamawiającego warunków udziału w postepowaniu oraz opisu sposobu dokonywania oceny spełnienia tych warunków w ogłoszeniu,
· Odrzucenie oferty wykonawcy bez wezwania do uzupełnienia brakujących dokumentów,
· Ustanowienie w siwz podmiotowego kryterium oceny ofert (przyjęcie jako kryterium oceny ofert m.in. wiedzę i doświadczenie),
· Podział zamówienia w celu uniknięcia ustawy Prawo zamówień publicznych,
· Użycie nazw własnych materiałów, które winny być zastosowane przy realizacji zamówienia i jednocześnie nie zawarcie informacji, iż dopuszcza się rozwiązania równoważne.
W większości wyżej opisanych naruszeń ustawy Prawo zamówień publicznych zalecono podjęcie działań zmierzających do odzyskania wydatków niekwalifikowalnych.
W związku z powyższym zaleca się aby Beneficjenci PROW na lata 2007-2013:
· zobowiązani do stosowania ustawy Prawo zamówień publicznych przeprowadzali postepowania o udzielenie zamówienia publicznego zgodnie przepisami prawa, ze szczególnym uwzględnieniem zasady zachowania uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców.
· nie zobowiązani do stosowania przepisów ustawy Prawo zamówień publicznych na podstawie art. 3 ust.1 pkt 5 ustawy oraz w przypadku, gdy szacunkowa wartość zamówienia nie przekracza równowartości 14.000 euro powinni dokonywać wydatki publiczne zgodnie z art. 44 ust. 3 i 47 ustawy o finansach publicznych tj. „w sposób celowy i oszczędny z zachowaniem zasady uzyskania najlepszych efektów z danych nakładów wraz z ich udokumentowaniem”, a więc „podmiot wnioskujący o przyznanie środków publicznych na realizację wyodrębnionego zadania powinien przedstawić ofertę wykonania zadania zgodnie z zasadami uczciwej konkurencji, gwarantującą wykonanie zadania w sposób efektywny, oszczędny i terminowy”.