Współpraca międzyregionalna

W latach 2004-2006 w ramach Inicjatywy Wspólnotowej INTERREG Polska uczestniczyła w dwóch programach współpracy międzyregionalnej:

• INTERREG III C North, (5 województw północnych: zachodniopomorskie, pomorskie, kujawsko-pomorskie, warmińsko-mazurskie, podlaskie)
• INTERREG III C East, (pozostałe województwa).

Nadrzędnym celem Programu INTERREG IIIC była poprawa efektywności polityk i instrumentów rozwoju regionalnego oraz spójności poprzez wymianę na dużą skalę informacji, a także wzajemne wykorzystywanie doświadczeń głównie w dziedzinie administracji.

W nowym okresie programowania 2007-2013 w ramach Europejskiej Współpracy Terytorialnej zostały zabezpieczone środki z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR) na wzmocnienie skuteczności polityki regionalnej poprzez wspieranie:

• współpracy międzyregionalnej skupiającej się na innowacyjności i gospodarce opartej na wiedzy oraz na działaniach prewencyjnych w odniesieniu do środowiska i zapobieganiu zagrożeniom – w ramach Programu INTERREG IVC;
• wymiany doświadczeń na temat rozwoju obszarów miejskich – w ramach Programu URBACT II;
• działań obejmujących badania, gromadzenie danych, obserwację i analizę trendów rozwojowych – w ramach Programu ESPON 2013

Ponadto realizowany jest Program INTERACT II, który jest programem wsparcia technicznego i ma na celu ulepszenie zarządzania i wdrażania programów w ramach Europejskiej Współpracy Terytorialnej. Jego głównym zadaniem jest identyfikacja, transfer i rozpowszechnianie „dobrych praktyk” w zarządzaniu programami współpracy w ramach EWT. Budżet tego programu na lata 2007-2013 wynosi 34 033 512 euro, w tym wkład Polski 449 376 euro.

Program Operacyjny Współpracy Międzyregionalnej - INTERREG IVC swoim zasięgiem obejmie całe terytorium Unii Europejskiej. Uczestniczy w nim 27 partnerów państw członkowskich Unii Europejskiej oraz z Norwegii i Szwajcarii.

W ramach tego programu wspierane są działania zmierzające do poprawy efektywności polityki regionalnej poprzez promowanie innowacyjności i gospodarki opartej na wiedzy oraz ochronę środowiska i zapobieganie zagrożeniom.

Budżet programu wynosi 321 mln euro (wyłącznie środki EFRR).

Program ten wspiera dwa różne rodzaje inwestycji, które wzajemnie się uzupełniają i pomagają zrealizować cele programu. Pierwszy typ interwencji to inicjatywy regionalne - projekty zainicjowane przez podmioty na szczeblu regionalnym i lokalnym ukierunkowane na wymianę doświadczeń w określonym obszarze polityki w celu rozpoznania działań optymalnych oraz opracowania nowych narzędzi i metod wdrożenia. Drugi typ interwencji to projekty związane z kapitalizacją, czyli wykorzystaniem rezultatów już zrealizowanych przedsięwzięć. Ten typ projektów obejmuje także tzw. opcję szybkiej ścieżki, polegającą na tworzeniu sieci łączących regiony, które pragną osiągnąć lepsze wyniki w danej dziedzinie.

Potencjalnymi beneficjentami programu mogą być tylko instytucje publiczne i instytucje o charakterze publicznym np:

• władze regionalne i lokalne,
• instytucje publiczne i jednostki organizacyjne powołane w celu świadczenia usług publicznych w zakresie ochrony środowiska, ochrony dziedzictwa naturalnego i kulturowego, transportu publicznego,
• agencje rozwoju regionalnego,
• uczelnie wyższe,
• instytuty naukowo-badawcze,
• parki technologiczne,
• inkubatory przedsiębiorczości,
• centra innowacyjności,
• organizacje turystyczne,
• służby ratownicze,
• inne instytucje.

Więcej informacji można znaleźć na stronie www.interreg4c.eu


Program URBACT II Sieć Rozwoju Obszarów Miejskich został zatwierdzony przez Komisję Europejską 2 października 2007. Program kontynuuje główny cel swojego poprzednika, Programu URBACT I (2002-2006), związany ze zwiększeniem efektywności polityk zrównoważonego i zintegrowanego rozwoju miast w Europie z uwzględnieniem postanowień Strategii Lizbońskiej i Goeteborskiej. Program URBACT II ma doprowadzić do zbliżenia lokalnych i regionalnych decydentów, aby mieli możliwość wymiany doświadczeń i wyciągnięcia wniosków w szerokim zakresie zagadnień polityki miejskiej. URBACT II stworzy miastom odpowiednie ramy, dostarczy środków i metod, aby mogły dobrze rozpoznać swoje problemy i znaleźć odpowiednie rozwiązania. Umożliwi on miastom spotkania, wymianę i zdobywanie wiedzy poprzez działania sieciowe.

Do Programu URBACT II kwalifikują się następujące obszary:

• 27 państw członkowskich UE,
• kraje przedakcesyjne (wykorzystujące fundusze przedakcesyjne)
• Norwegia, Szwajcaria (na własny koszt)
• wszystkie inne kraje świata (na własny koszt)

Celem głównym Programu URBACT II jest zwiększenie efektywności polityk zrównoważonego i zintegrowanego rozwoju miast w Europie z uwzględnieniem postanowień Strategii Lizbońskiej i Goeteborskiej.

Tekst programu wymienia 3 cele szczegółowe:

• ułatwienie wymiany doświadczeń oraz procesu nauki pomiędzy decydentami miejskimi oraz praktykami w zakresie zrównoważonego rozwoju obszarów miejskich wśród władz lokalnych oraz regionalnych. Biorąc pod uwagę osiągnięcia programu URBACT I program wyciągnie wnioski w celu zwiększenia wpływu na polityki lokalne,
• szerokie rozpowszechnianie doświadczeń i przykładów dobrych praktyk zgromadzonych przez miasta, a przede wszystkim wniosków płynących z tych projektów i polityk, zapewnienie transferu know-how do obszarów objętych zrównoważonym rozwojem miast,
• pomoc decydentom i praktykom w miastach, a także zarządzającym programami operacyjnymi celów konwergencja i konkurencyjność w sprecyzowaniu planów działań zrównoważonego rozwoju obszarów miejskich, które mogłyby być wybrane do programów funduszy strukturalnych.

Dla Programu URBACT II można wskazać następujące kategorie beneficjentów:

• miasta i zorganizowane aglomeracje UE-27
• regiony i państwa członkowskie zajmujące się tematyką miejską,
• uczelnie wyższe i ośrodki badawcze zajmujące się tematyką miejską.

Więcej informacji można znaleźć na stronie www.urbact.eu

ESPON 2013 (European Spatial Planning Observation Network) to Europejska Sieć Obserwacji Planowania Przestrzennego (link do www.espon.eu) jest kontynuacją działań Programu ESPON 2006, jest to program badawczy dotyczący rozwoju przestrzennego wszystkich krajów członkowskich Unii Europejskiej oraz Norwegii, Szwajcarii i Islandii. Program ten obejmuje swoim zasięgiem wszystkie kraje członkowskie Unii Europejskiej oraz Norwegię, Szwajcarię i Islandię. Skierowany jest do uczelni wyższych, instytutów badawczych, a także władz unijnych, krajowych, regionalnych i lokalnych.

Program opiera się na 5 priorytetach, które dzielą się na działania:

1. Badania rozwoju terytorialnego, konkurencyjności i spójności: długoterminowe trendy w zjawiskach terytorialnych, perspektywy i wpływ polityki.
2. Analiza celowa nastawiona na potrzeby praktyków: rozwój różnych typów obszarów z perspektywy europejskiej.
3. Platforma naukowa i narzędzia: dane i wskaźniki terytorialne, narzędzia analityczne i wsparcie naukowe.
4. Wykorzystanie wyników, prawa autorskie i partycypacja: rozwijanie potencjału, dialog, tworzenie sieci współpracy.
5. Pomoc techniczna, wsparcie eksperckie i komunikacja.

W okresie finansowania 2007-2013 w puli Programu ESPON 2013 jest do rozdysponowania 45 378 012 euro, z czego około 34 mln euro pochodzić będzie z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (ERDF).

Więcej informacji można znaleźć na stronie internetowej www.espon.eu oraz na stronie www.funduszeeuropejskie.gov.pl w zakładce Europejska Współpraca Terytorialna.