ŁÓDŹ – Wielokulturowy krajobraz miasta przemysłowego

 
 „Łódź – wielokulturowy krajobraz miasta przemysłowego”  została uznana 16 lutego 2015 roku za pomnik historii na podstawie rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. Łódź jest jednym z największych w Europie dziewiętnastowiecznych miast, w którym rozwijał się prężnie przemysł włókienniczy. Miasto nieprzerywalnie  przez ponad sto lat przeżywało swój największy rozkwit o czym może świadczyć jej charakterystyczna i wyjątkowa  zabudowa. Wielkie zespoły fabryczne i zabudowa mieszkaniowa łódzkiego ówczesnego proletariatu przenika się z wystawnymi, reprezentacyjnymi, bogato zdobionymi kamienicami mieszczańskimi oraz pałacami właścicieli fabryk. Na uwagę zasługuje również bogate w wartościowe dzieła sztuki sepulkralnej nekropolie różnych wyznań, będące odzwierciedleniem tygla wyznaniowego  społeczeństwa łódzkiego.

 
O to szczególnie wyróżnienie Łódź starała się od 2008 roku.
Wśród łódzkich obiektów objętych tytułem Pomnika Historii znajdują się:

1. układ urbanistyczny głównej ulicy miasta - Piotrkowskiej - na całej jej długości wraz z pl. Wolności do pl. Niepodległości i dawnym pasażem Meyera, czyli ul. Moniuszki,
2. dawna fabryka Ludwika Geyera, czyli tzw. Biała Fabryka przy ul. Piotrkowskiej, wraz z zabudową rezydencjonalną oraz parkiem i skansenem miejskiej architektury drewnianej,
3. zespół fabryczno-mieszkalny Karola Wilhelma Scheiblera m.in. zabytkowe XIX-wieczne osiedle robotnicze Księży Młyn, pałac, w którym mieści się obecnie Muzeum Kinematografii, dawny budynek straży pożarnej, zespół willowy Herbstów z parkiem oraz Park Źródliska,
4. pałac Izraela Poznańskiego przy ul. Ogrodowej, w którym mieści się obecnie Muzeum Miasta Łodzi, wraz z biurem fabrycznym i przędzalnią wysoką (obecnie Hotel andel's) oraz ogrodzeniem z monumentalną bramą,
5. dwie łódzkie zabytkowe nekropolie - trójwyznaniowy Stary Cmentarz przy ul. Ogrodowej, m.in. z monumentalną kaplicą Scheiblerów, oraz Cmentarz żydowski przy ul. Brackiej z Mauzoleum Poznańskiego.

O fakcie wpisania na listę Pomników historii szlaku "Łódź wielokulturowy krajobraz miasta przemysłowego" będzie przypominać pamiątkowa tablica wmurowana w elewację Urzędu Miasta Łodzi przy ul. Piotrkowskiej 104.
Celem ochrony pomnika historii jest zachowanie wartości historycznych, artystycznych i naukowych, materialnych i niematerialnych największego w kraju i jednego z największych w Europie dziewiętnastowiecznych ośrodków przemysłu włókienniczego. 

Linki:
https://zabytek.pl/pl/obiekty/lodz-lodz-wielokulturowy-krajobraz-miasta-przemyslowego